Boekrecensies 361-390

361. Arnaldur Indridason - Winternacht

Op een ijskoude januarimiddag wordt een kleine Thais-IJslands jongetje, Elias, doodgestoken gevonden in de gemeenschappelijke tuin van een droefgeestig flatgebouw in Reykjavik. Erlendur en zijn collega's hebben alle mogelijke moeite om erachter te komen wat er gebeurd is: niemand heeft iets gezien, de moeder van het jongetje spreekt slechts gebroken IJslands en laat haar oudere zoon, die mogelijk iets weet, verdwijnen omdat ze vreest voor zijn veiligheid. Er zijn allerlei mensen die mogelijk iets met de moord te maken zouden kunnen hebben, zoals een racistische leraar IJslands en een pedofiele buurman, maar er is geen echt sterk bewijs. En ondertussen is er ook nog een vrouw verdwenen en beginnen de kinderen van Erlendur aan te dringen om nu eindelijk het verhaal over zijn verdwenen broer te vertellen. Uiteindelijk blijkt de moord een dieptrieste achtergrond te hebben.

Weer een prima boek van Indridason, in de beste traditie van de Scandinavische thrillers, alleen duurt het deze keer wel erg lang tot de zaak begint te rollen. Toch verveelt het boek geen moment.

Lees ook de recensie in Trouw

Terug naar de lijst met boekrecensies

362. Olivier Rolin - De uitvinding van de wereld

Dit boek beschrijft de gebeurtenissen op een willekeurige dag, 21 maart 1989, door de ogen van een soort Alziende. In 48 hoofdstukken (de lengte van een dag als je hem rekent vanaf het eerste verschijnen van het eerste uur tot het verdwijnen van het laatste uur) wordt er een beeld geschetst van allerlei gebeurtenissen, klein en groot, leven en dood, belangrijk en onbelangrijk, exclusief en routine. Het is absoluut wennen: toen ik net aan het boek begonnen was dacht ik dat ik het nooit uit zou krijgen, ook omdat ik hou van dikke boeken met een hoofdpersoon waarmee je je kan identificeren. Dit boek heeft niet echt een hoofdpersoon: de lezer komt in een soort enorme videoclip terecht, die weliswaar becommentarieerd wordt door de Alziende, maar personen en gebeurtenissen verschijnen en verdwijnen met de snelheid van het licht.

En toch is het een boeiend boek als je eenmaal aan de stijl gewend bent. Iedere paar hoofdstukken verandert ook de stijl omdat de schrijver uitgebreid geput heeft uit de klassiekers als de Odyssee, the Bhagavad Gita, Marco Polo's reisverslagen en andere boeken die ik als niet overdreven erudiete veel-lezer bijna geen van allen gelezen heb (de Odyssee is de uitzondering). De gebeurtenissen hebben ook daadwerkelijk plaatsgegrepen op 21 maart 1989: de schrijver heeft geput uit 491 kranten van over de hele wereld en niet alleen het nieuws, maar ook de reclames, de beurs- en weerberichten en de annonces doorgespit. Dat moet een heidens karwei geweest zijn en er dan ook nog een leesbare synthese van maken verdient een hele dikke pluim.

Tip: lees dit boek redelijk snel. Als je het te vaak weglegt raak je gemakkelijk de draad van de gebeurtenissen (die er toch wel is) kwijt.

Lees ook de recensie in Trouw

Lees ook de recensie in de Volkskrant

Terug naar de lijst met boekrecensies

363. George Pelecanos - De grote afrekening

Derek Strange en Terry Quinn werken als detectives in Washington DC en daarnaast trainen ze een American footballteam van kansarme zwarte kinderen. Eén van hun meest veelbelovende spelers wordt tijdens een zinloze schietpartij vermoord en met name Strange trekt zich dat erg aan en zweert dat hij wraak zal nemen. Quinn heeft het ondertussen te druk met zijn eigen zaak: hij moet een weggelopen meisje redden uit de handen van een gewetenloze pooier en brengt daarbij het leven van een ander meisje in gevaar. En zo keutelt het verhaal maar weinig samenhangend voort. Bovendien is het boek ontzettend slecht vertaald en worden de zwarten door de -blanke- schrijver nogal stereotiep neergezet: als ieder zin eindigt met "broeder" (wat aangeeft hoe slecht er over de vertaling is nagedacht) weet je dat de persoon in kwestie zwart is...

Dit boek kostte 3,95 en was bedoeld om je kennis te laten maken met het werk van Pelecanos, maar wat mij betreft blijft het bij een éénmalige kennismaking.

Terug naar de lijst met boekrecensies

364. Anna Enquist - De thuiskomst

Elizabeth Batts was de vrouw van James Cook, de man die tussen 1770 en 1780 de Stille Zuidzee grotendeels in kaart gebracht heeft. Dit boek beschrijft het leven van een schippervrouw: het wachten op je man, het in je eentje bevallen en als je man dan na 4 jaar thuiskomt het weer aan elkaar moeten wennen en weten dat hij op den duur weer zal vertrekken omdat de zee blijft lonken. Het is ook het verhaal van een moeder in de 18e eeuw, die uiteindelijk al haar vijf  kinderen overleeft. Maar het is vooral het verhaal van een vrouw die meer kan dan haar wordt toegestaan in haar tijd en omgeving: een vrouw met hersens, die als jong meisje al de boekhouding voor het bedrijf van haar ouders deed en precies wil weten hoe de dingen in elkaar steken. Het lijkt erop dat ze eigenlijk jaloers op haar man is: als hij thuis komt verslindt ze zijn scheepsjournaals, maar het enige wat zij mag is hem helpen bij het drukklaar maken van de teksten en het "opzitten en pootjes geven" bij recepties en ontvangsten. Het perspectief van waaruit het boek is geschreven is het innerlijk leven van Elizabeth, de twijfels, de iets te diepe genegenheid voor een vriend van James die er wel is bij een hoop belangrijke gebeurtenissen en de radeloosheid als met name haar kinderen overlijden.

Een mooi geschreven boek, dat begint op het moment dat Elizabeth zit te wachten op de terugkeer van haar man van zijn tweede wereldreis. Probleem is dat de schrijfster daarna het hele verdere leven van Elizabeth (dat nog bijna 60 jaar zou duren) wil beschrijven, terwijl de periode vanaf dit moment tot het doodsbericht van haar man ook voldoende was geweest. Ook is het voor mijn gevoel een beetje een "vrouwenboek": ik weet niet precies waarom ik dat denk, maar ik denk dat mannen het waarschijnlijk een beetje een klaagboek zullen vinden. Ik zal eens wat rondvragen in mijn vriendenkring...

Lees ook de recensie in Trouw

Lees ook de recensie in Het Parool

Terug naar de lijst met boekrecensies

365. Felicitas Hoppe - Pigafetta

Een niet nader benoemde vertelster neemt de lezer mee op een reis rond de wereld aan boord van een vrachtschip dat plaats over heeft voor een paar betalende passagiers. Gedurende het verhaal maken we kennis met haar medepassagiers en met een aantal van de bemanningsleden en zien we hoe klein en bekrompen het leven aan boord van zo'n schip is. Maar gelukkig is daar Pigafetta, die in de nachtelijke uren verschijnt en het verhaal van de reis van Ferdinand Magellaan meemaakte als betalende passagier en daar een dagboek over bijhield (hij was trouwens 1 van de maar 17 zeelieden die van deze eerste reis rond de wereld terugkeerden). In cryptische bewoordingen doet hij uit de doeken wat er aan boord van de Victoria gebeurde.

Dit is één van de weinige boeken op de leeslijst van mijn leesclub "Morgenster" die ik niet gelezen had, dus hierbij een inhaalslag. De bekrompenheid aan boord is mooi beschreven, maar verder is het me onduidelijk welke boodschap de schrijfster via dit boek aan de lezer wil overbrengen. Misschien is het wel zoals Youp van 't Hek al zei:"Ik heb helemaal geen boodschap, en zeker niet aan u...". LET OP: Op de eerste pagina staat een knol van een fout (ik neem aan een vertalingsfout): "eetster" moet "eter" zijn. Gelukkig werd ik daarop gewezen door een andere Morgenster, anders had ik nog meer problemen gehad met de interpretatie van dit boek.

Terug naar de lijst met boekrecensies

366. Floortje Zwigtman - Schijnbewegingen

Adrian Mayfield is een jongen die eind 19e eeuw opgroeit in een volksbuurt in het Oost-Londen. Nadat de kroeg van zijn vader failliet is gegaan ten gevolge van het overmatig drankgebruik van zijn vader werkt hij als bediende in een kleermakerszaak. Daar ontmoet hij Augustus Trops, een Belgische schilder en bon-vivant, die Adrian aanbiedt om hem eens flink te verwennen voor geld. Eerst moet Adrian daar niets van hebben, maar als hij ontslagen wordt bij de kledingzaak en hongerig en dakloos over straat zwerft besluit hij dat eten belangrijker is dan trots en klopt hij bij Augustus aan. Augustus introduceert hem in de homoseksuele kunstenaarskringen rond Oscar Wilde en na een korte periode als schandknaap weet Adrian een bestaan voor zichzelf op te bouwen als schildermodel. Zijn belangrijkste opdrachtgever is Vincent Farley, de broer van een bijzonder rijke maar homo's hatende verzekeringstycoon. Ook Vincent zelf staat niet echt open voor de herenliefde, al verdenkt iedereen hem wel van die neiging. Uiteindelijk komt alles uiteraard min of meer op zijn pootjes terecht.

Een Victoriaans aandoende roman over een toch wat ongebruikelijk thema in jeugdboekenland: de herenliefde, compleet met prostitutie. Een boek ook wat lekker wegleest, al is Adrian wel heel beschaafd en erudiet voor een Oostlondense volksjongen. Ook dit was één van de weinige boeken op de leeslijst van mijn leesclub "Morgenster" die ik niet gelezen had, dus hierbij een inhaalslag. 

Terug naar de lijst met boekrecensies

367. Gerbrand Bakker - Boven is het stil

"Ik heb vader naar boven gedaan". Volgens een vriendin van mij de mooiste beginzin van 2006 en het zet ook meteen de toon voor de rest van het verhaal. Helmer van Wonderen is boer in Waterland, ten noorden van Amsterdam. Hij heeft wat koeien, wat schapen, een paar kippen en 2 ezels en een oude vader die op weg is naar de dood. Nadat hij "vader naar boven heeft gedaan" begint hij eindelijk (hij is inmiddels 56) de benedenverdieping aan te passen aan zijn wensen. Zo af en toe komt zijn buurvrouw met 2 kleine jongens langs, de melkrijder komt de tank legen en de veehandelaar komt zo af en toe vragen of hij nog iets te verhandelen heeft, en dat is wel zo'n beetje zijn sociaal leven. Langzaam wordt het verhaal van Helmer duidelijk: de helft van een tweeling, na de middelbare school gaat hij Nederlands studeren in Amsterdam ("woordjes leren" volgens zijn spijkerharde vader), maar als zijn broer Henk overlijdt moet hij alsnog onder de koeien. En dat blijft hij de rest van zijn leven doen...

Zijn leven wordt enigszins op zijn kop gezet als de ex-verloofde van mijn overleden broer Henk langskomt en vraagt of haar zoon Henk op de boerderij mag verblijven omdat hij niet wil deugen. Helmer en Henk krijgen een soort haat-liefdeverhouding, Henk trekt meer naar vader van Wonderen toe. Uiteindelijk raakt Helmer zowel zijn vader als Henk kwijt, maar krijgt daar een oude jeugdliefde voor in de plaats.

Een mooi boek, dat pijn doet: de moeizame relatie tussen vader en zoon, de eenzaamheid van Helmer die zijn hele leven een beroep moet uitoefenen waar zijn hart eigenlijk niet ligt, maar dat alles toch zo licht opgeschreven dat het dragelijk is, een mooi boek.

Lees ook de recensie in Trouw

Lees ook de recensie in Het Parool

Terug naar de lijst met boekrecensies

368. Viktor Arnar Ingólfsson - Het raadsel van Flatey

In 1960 wonen er op het eilandje Flatey voor de westkust van IJsland ongeveer 60 mensen. Ze leven van de opbrengsten van wat koeien, schapen en zeehondenvellen en verder gaat het leven rustig zijn gangetje. Tot er op een dag op een naburig, onbewoond eiland een dode man wordt aangetroffen. Het blijkt de Deense wetenschapper Lund te zijn, die zich gespecialiseerd heeft in het Boek van Flatey: de belangrijkste IJslandse verzameling sagen. Er verschijnt een vertegenwoordiger van de districtsbestuurder die de dood van Lund moet onderzoeken, maar die ook niet veel verder komt. Als er ook nog een tweede dode man wordt aangetroffen, dit keer op oud-IJslandse wijze opengesneden, komt de recherche uit Reykjavik en worden het eiland en de eilanders binnenstebuiten gekeerd. En dan blijkt dat veel eilanders toch wel wat te verbergen hebben, al is de verklaring van beide doden triviaal. Aan de basis van alles blijkt een raadsel gebaseerd op het Boek van Flatey te liggen.

Een boek dat op z'n Scandinavisch voortkabbelt met mooie beschrijvingen van het eilandleven en van de interacties in een samenleving van maar enige tientallen zielen. Toch levert het, in tegenstelling tot Mankell en Indridason, geen echte pageturner op. Wel plezierig om te lezen.

Terug naar de lijst met boekrecensies

369. Haruki Murakami - Norwegian Wood

Tijdens een landing in Hamburg hoort de 37-jarige Toru Watanabe het Beatles-nummer "Norwegian Wood". Dit voert hem terug naar zijn studententijd: in 1969 gaat de stille en wat teruggetrokken Watanabe naar de universiteit in Tokio om theaterwetenschappen te studeren. Tijdens zijn middelbare schooltijd was hij bevriend met Kizuki en zijn vriendin Naoko. Na de totaal onverwachte dood van Kizuki drijven ze uit elkaar, maar in tokio komen ze elkaar weer tegen en maken gezamenlijk in stilte lange wandelingen op zondagmiddag. Naoko redt het toch niet in de grote stad en wordt uiteindelijk opgenomen in een soort psychiatrische inrichting. Watanabe blijft Naoko in ieder geval geestelijk trouw, maar dat is niet gemakkelijk in een stad waar de jeugd de ongebreidelde seks aan het ontdekken is en waar hij ook nog de zeer aardse, open en gemakkelijke Midori ontmoet, waarmee hij een innige vriendschap opbouwt. Naoko zit ondertussen ergens op het platteland waar ze haar appartementje deelt met de fascinerende Reiko, die gitaar speelt ("Norwegian Wood") en de steun en toeverlaat van Naoko wordt. Toch kan ook zij Naoko niet redden...

Alle personen in het boek hebben hun eigen verhaal, staan lichtelijk buiten de maatschappij en de jongeren worstelen met volwassen worden en keuzes maken. De levensverhalen zijn boeiend en zelfs als er weinig gebeurt is dat zo mooi opgeschreven dat je blijft lezen. Murakami is een groot verteller, die ook van weinig veel weet te maken.

Lees ook de recensie in de Humo

Lees ook de recensie in de New York Times

Terug naar de lijst met boekrecensies

370. Mark Haddon - A spot of bother

One family, 4 intertwining stories: mother Jean is having an affair with a former colleague of her husband George; George has discovered a lesion on his hip and is convinced it is cancer despite the fact that the doctor says it is eczema; grown-up daughter Katie is a divorced mother of a 3-year old and is getting married to Ray but is having last-minute hesitations; and finally grown-up son Jamie has a relationship with Tony but is cocking that up too. And all this during the time that everybody is preparing for Katie's wedding that will take place at her parents' house. George is steadily losing his mind and the whole family tries to help the other family members to cope with whatever is happening to them. 

All this leads to hilarious situations, but that's about it. After "The curious incident of the dog in the night-time" (a book about an autistic boy that gives a wonderful insight into the minds of autistic people), I had very high expectations of the new book of Mark Haddon, but this book is simply funny and has none of the moving and compassionate aspects of his previous book. So yes, it was fun to read but it still left me slightly disappointed.

Lees ook de recensie in de Volkskrant

Terug naar de lijst met boekrecensies

371. Marjolijn Februari - De literaire kring

Het verhaal speelt zich af in een dorpje ergens op de heuvelrug, waar een groep notabelen regelmatig bij elkaar komt om een boek te bespreken. Als blijkt dat een jonge vrouw die vroeger in het dorp woonde een immens populair boek met autobiografische elementen heeft geschreven raken een aantal leden van de literaire kring in paniek. Die paniek blijkt voort te komen uit het feit dat de vader van het meisje vroeger lid was van de leesclub, maar dat de clubleden hem na een schandaal over vergiftigde chemicaliën als een baksteen hebben laten vallen. De dochter van de voorzitter van de leesclub en een jonge journalist gaan op onderzoek uit…

Het klinkt allemaal een stuk spannender dan het in dit boek is. Dat komt voornamelijk omdat de schrijfster niet de moeite heeft genomen om de karakters uit te werken: het blijven bordkartonnen karikaturen van notabelen die in hun designhuizen met een glas bourbon boeken bespreken. En bordkartonnen karakters kan ik eventueel nog wel mee leven, maar als het verhaal dan ook nog vol staat met overbodige anglicismen ("ze leek altijd well-composed") en de stijl niet boven MAVO niveau uitkomt ("...was in feite een noodtoestand geweest, een oorlogsgebied, een catastrofe" en "het ruitjespapier van zijn carrière"), is voor mij de lol er wel af. Zonde van mijn tijd, maar het zal zeker een leuke bespreking bij mijn leesclub opleveren…

Lees ook de recensie in de Volkskrant

Terug naar de lijst met boekrecensies

372. Ake Smedberg - Verdwijningen

Waarom graaft iemand 30 jaar na dato het skelet van een verdwenen meisje op? En waar blijven al die mensen die opeens verdwijnen in een verder rustig dorp in Noord-Zweden? De Stockholmse freelance journalist Johnny Nielsen probeert er achter te komen. Het lijkt erop dat hij de medewerking krijgt van de plaatselijke diender, maar ook die lijkt hem niet alle informatie te geven. Ondertussen wordt door flitsen in de vorm van "tussenhoofdstukken"wel duidelijk dat de dader echt een hele enge, verknipte man is, maar wie het is blijft lang gissen. De dader raakt ook steeds meer geobsedeerd door de journalist en uiteindelijk komt het eerst tot een geweldadig treffen en uiteindelijk tot de definitieve afrekening.

Een heel spannend en bij tijd en wijle griezelig boek, want je hebt snel door dat de dader een enorme psychopaat is. Toch blijf je aan het eind van het boek met een wat nare nasmaak zitten, want waarom hij het nou allemaal gedaan heeft en wat hem dreef blijft toch wat in het ongewisse. Wel weer zo'n lekkere pocket van nog geen 4 euro van De Geus.

Terug naar de lijst met boekrecensies

373. Haruki Murakami - After dark

Wie tref je aan in Tokio na middernacht, als alle "gewone"mensen zijn gaan slapen? Een meisje dat een heel dik boek leest in een fastfoodrestaurant, een rechtenstudent die trombone speelt in een bandje, de potteuze beheerster van een love-hotel, een Chinees hoertje dat nauwelijks Japans spreekt, een gewelddadige kantoorklerk en een heel mooi meisje dat al maandenlang bijna alleen maar slaapt. En ze hebben allemaal met elkaar te maken...

Met een half oog op de klok is Haruka Marukami weer de verteller pur sang: hij vlecht alle levens van deze mensen voor één nacht in, aan en door elkaar in een boeiend boek.

Terug naar de lijst met boekrecensies

374. Jan Seghers - Een al te mooi meisje

Robert Marthaler is rechercheur bij de politie in Frankfurt. Op de eerste dag van zijn vakantie wordt hij teruggeroepen om het onderzoek naar de gruwelijke moord op een bijna getrouwde jongeman op te lossen. Al snel blijkt dat het niet bij die ene moord blijft: ook één van zijn vrienden wordt vermoord teruggevonden en een andere vriend is op de vlucht. Gedrieën hadden ze bij wijze van vrijgezellenfeestje een meisje opgepikt en verkracht en de speurtocht richt zich dan ook al snel op dit meisje, waar weinig van bekend is, behalve dat ze bloedmooi is. Het onderzoek krijgt met allerlei tegenslagen te maken, maar wordt soms komt er ook hulp uit onverwachte hoek. Uiteindelijk weten ze na veel vijven en zessen de dader te pakken te krijgen.

Een politieroman in de traditie van Henning Mankell, met een wat mopperige, vermoeide en niet heel erg sociale hoofdfiguur, een onderzoek met voorspoed en tegenslagen en een dader waar zowel goede als slechte kanten aanzitten. Alleen jammer van het einde, dat wel erg onvoorspelbaar en zoetsappig is...

Terug naar de lijst met boekrecensies

375. Jan Siebelink - De overkant van de rivier

Hanna Innemee groeit op in een dorp aan de rivier. Na een kort verblijf bij haar rijke oom en tante trouwt ze met Simon, haar jeugdliefde van de lagere school. Samen nemen ze het voetveer en theehuis aan de overkant van de rivier over en krijgen 2 zoon: Peter en Erik. Al snel raakt Simon in de ban van de zwaar gereformeerde predikers van dominee Poot: hij koopt voor bedragen die ze eigenlijk niet kunnen betalen beduimelde boekjes met preken, zegt de verzekering van zijn boot op en gaat niet meer naar de kerk. Zijn vrouw is het met dit alles eigenlijk niet eens, maar om de lieve vrede te bewaren weet ze niet hoe ze erover met haar man moet beginnen. Uiteindelijk sterft Simon een redelijk gruwelijke dood, omringd door de mannen in het zwart. Jaren later gaat ook Hanna dood, maar niet dan nadat ze zich jarenlang verzet heeft tegen de illegale bouw van een enorme muur op haar achtererf.

Met recht een familiegeschiedenis van bijna 4 generaties mensen die aan de rivier opgroeiden, leefden, werkten en overleden. Dit boek werd oorspronkelijk in 1990 uitgegeven, maar is opnieuw uitgebracht naar aanleiding van het succes van "Knielen op een bed violen", waarin Siebelink met veel mededogen het leven van zijn vader beschrijft. Je merkt duidelijk dat de schrijver Siebelink door de jaren heen beter geworden is: dit boek zit minder doorwrocht in elkaar en is meer een verhaaltje dan een (al dan niet liefdevol) epos over het leven van zijn moeder. Ook de overgangen van de derde naar de tweede persoon en vice versa, en dat soms meerdere keren in een alinea doen het boek geen goed. Aardig dus, maar kan niet in de schaduw staan van "Knielen op een bed violen".

Terug naar de lijst met boekrecensies

376. Henning Mankell - Diepte

Een nieuw boek van Henning Mankell, dus snel lezen. Dit keer geen politieroman, maar het verhaal van de land- en zeemeter Lars Tobiasson-Svartman die aan het begin van de Eerste Wereldoorlog een nieuwe weg voor de Zweedse oorlogsschepen langs de scherenkust moet zien te vinden. Daartoe moeten alle dieptes op de zeekaarten gecontroleerd worden. Tijdens zijn metingen liggen ze lange tijd voor anker voor het afgelegen eilandje Halsskär, waar een vrouw blijkt te wonen waar Tobias hals over kop verliefd op wordt, zonder dat hij echter zijn huwelijk op wil geven. Dus raakt hij verstrikt in een web van leugens: hij vertelt zijn vrouw niet wat hij doet, vertelt zijn vriendin niet dat hij getrouwd is, moet een Duitse deserteur vermoorden, verzwijgt dat hij ontslagen is bij de marine en zakt zo langzamerhand steeds verder af in een peilloze diepte van list en bedrog. Als dan ook nog beide vrouwen zwanger van hem blijken te zijn wordt het helemaal ingewikkeld. Uiteindelijk komt alles tot een soort van ontploffing waar alleen de vrouw van Halsskär redelijk ongeschonden uit te voorschijn komt.

Weer eens een heel ander boek van Henning Mankell, maar ook dit keer gaat het, net als bij Kurt Wallander,  over een wat eenzame, in zichzelf gekeerde man die het niet al te goed met de maatschappij kan vinden. Alleen is het deze keer een ongelofelijke pathologische leugenaar en moordenaar, die er alles voor doet om het leven naar zijn hand te zetten zonder dat hem dat echt lukt omdat hij niet weet wie hij ten diepste is. 

Terug naar de lijst met boekrecensies

377. Stephen Hawking - A brief history of time

A book that sold millions of copies and one wonders how many people read it and of those, how many actually understood it all. I have a scientific education (chemistry), but I frankly admit I did not get it all. It is difficult to explain what is in the book, but is in essence about where we came from and what we are heading to with regard to the universe, time, space and matter. The book is very well written, with a sense of humor and trying to explain the nearly inexplicable to the layman; I could follow large chunks of the text, but sometimes it is just too difficult to comprehend. This made me think: is Stephen Hawking's disadvantage (being locked up in his own body) also his disadvantage? He probably has more time than most people to turn into himself and contemplate on such extremely complex items as black holes, wormholes and the (in)finity of the universe. A book that leaves you in awe.

Terug naar de lijst met boekrecensies

378. Ken Kalfus - A disorder peculiar to the country

Marshall and Joyce live and work in New York and are fighting fiercely about their divorce. When on 9 September 2001 two planes hit the WTC, Joyce thinks that Marshall is dead because he works in the WTC and Marshall presumes Joyce dead as she was supposed to be on the United flight. But both miraculously escape and their war continues. Both have greedy attorneys that try to make the most of the situation and both try to come up with ways to hurt the other. But deep down inside they do not like all this bitter fighting.

This book is supposed to be "intelligent and witty", but I found it to have a rather mediocre storyline and a not very creatively funny plot. Yes, it is funny when the husband tries to ruin the stock portfolio of his wife by buying only down-the-drain stocks, only to find out that she is making even more money due to the twists and turns of fate, but it is not terribly inventive. And the wife seducing a mutual friend is also not terribly creative. All in all a rather mediocre book in which the 9/11 theme could have been explored more creatively. A very thin 3 stars.

Terug naar de lijst met boekrecensies

379. Michael Connelly - The overlook

A radiotherapist is shot to death on an overlook near his home. It looks like another "ordinary" homicide until it is discovered that right before his death he stole 26 ampoules of radioactive cesium from one of the hospitals where he worked. The cesium would be exchanged against his wife, who is kidnapped. All lights start flashing at the FBI, especially when a witness thinks he might have heard someone calling "Allah" at the moment of the shot. Harry Bosch is not only up against a murderer, but also against special terrorism units from both the FBI and his own LAPD. His mission is to find that killer, which he is sure will lead to the cesium, the mission of the terrorism units is to find the cesium, forget about the killer. In the end both are a little bit right and the solution is much more mundane, but also more sad, than one would initially expect.

Another one in the Harry Bosch series with Harry having yet another partner, but teaming up with the FBI agent Rachel Walling that we already met in previous books. Not the most nerve-wracking book of the series, but a solid piece of detective writing again. 

Terug naar de lijst met boekrecensies

380. Suzanna Jansen - Het pauperparadijs

Voor Suzanna Jansen haar speurtocht naar de geschiedenis van haar familie begint weet ze niet veel meer dan dat er ergens in het verleden een misgelopen erfenis zou zijn en dat re sprake zou zijn van een adellijke naam (Braxhoofden). De waarheid blijkt heel wat prozaïscher: een groot deel van haar voorouders blijkt op de een of andere manier een band te hebben gehad met het opvoedingsgesticht Veenhuizen: haar verre voorvader Tobias Braxhoofden werd er als ex-militair bewaker, zijn dochter  deed een stapje terug op de ladder door met een kolonist te trouwen en haar overgrootvader Harmen belandde er als landloper. Ook de rest van de familiegeschiedenis is een aaneenschakeling van dubbeltjes die maar geen kwartjes willen worden: sjouwers, dienstbodes, turfstekers en een opa die in de crisisjaren het schaarse huishoudgeld in de kroeg uitgaf. Pas Suzanna's ouders slagen erin de cirkel te doorbreken en sturen hun jongste dochter -tegen het advies van de onderwijzer in- naar het VWO.

Het in een paar generaties opklimmen dankzij onderwijs is herkenbaar voor iemand als ik die uit een familie van boeren en arbeiders komt. Het is ook plezierig om eens een familiegeschiedenis te lezen van een arme familie. Ook is het bijzonder dat dit al het tweede boek in korte tijd is over de geesteskinderen van Johannes van den Bosch, die na Frederiksoord (zie "De Proefkolonie" van Wil Schackmann) ook Veenhuizen stichtte. De rode draad in het boek is de bemoeizucht van de "gegoede burgerij" die probeert de "onderklasse" te verheffen: via kolonies, via straffen voor landloperij en via de bemoeizucht van de overheid tijdens de crisisjaren.

Een boeiend en vlot geschreven boek.

Lees ook de recensie in de Volkskrant

Terug naar de lijst met boekrecensies

381. Michel Faber - Lelieblank, scharlakenrood

Sugar is een prostituee in het Victoriaanse Londen. Ze is niet extreem knap, maar wel jong, ervaren en intelligent, waardoor ze met haar klanten over andere dingen dan alleen maar seks van praten. Op een dag leert ze William Rackham kennen, de erfgenaam van een parfumimperium hij is zo onder de indruk van haar (en zo ongelukkig bij zijn vrouw) dat hij Sugar als maîtresse neemt. Zo klimt Sugar op van een bordeel naar een eigen woning en als de gouvernante van William's dochtertje weggaat weet ze het zelfs zo te regelen dat ze als nieuwe gouvernante  bij de Rackhams in huis komt te wonen. Ondertussen helpt ze William met het nemen van cruciale beslissingen voor de toekomst van zijn bedrijf. Agnes Rackham, zijn vrouw, wordt ondertussen steeds gekker en uiteindelijk weet Sugar haar het huis uit te werken. Maar ze heeft geen rekening gehouden met de loyaliteit van William aan zijn vrouw en zo wordt de verdwijning van Agnes ook Sugar's ondergang, doch niet nadat ze ook William definitief ongelukkig heeft gemaakt.

Even voor alle duidelijkheid: ik ben dol op dikke boeken, maar dan moeten ze wel wat te vertellen hebben. Dit Victoriaanse verhaal is erg Victoriaans geschreven: Dickens kreeg betaald per woord en die indruk wekt dit verhaal ook. Het hele verhaal had in de helft van het aantal pagina's gekund zonder de verhaallijnen geweld aan te doen. Op zich was het verhaal echter wel boeiend met mooie inzichten in het Victoriaanse leven en gedachtegoed, maar wel wat lang, waardoor het toch nog een hele kluif werd.

Terug naar de lijst met boekrecensies

382. Anne Enright - The gathering

Veronica Hegarty is one of 12 children. When her brother Liam dies, the nine surviving children gather in the parental house for the wake. The period before, during and after the wake is described through the eyes of Veronica, who was Liam's closest sister, but even she could not save him from the drink and self-destruction that ultimately lead to his suicide. The story flips backwards and forwards between their childhood, young adulthood and the period after the death of Liam, when Veronica has to come to terms with the events from the past that led to Liam's ultimate self-desctruction. It also shows the problems that Veronica encouters in her marriage during the months after the funeral when she has to come to terms with the death of her closest brother.

The book very well describes the chemistry and behavioural patterns that rule the interaction between a whole flock of grown-ups that shared their youth ("Don't tell Mammy!"). The prose is  smooth where it should be, funny at times, but can also hurt and the author is not afraid of showing both the loving and selfish sides of the main character. All in all a worthy winner of the Booker Prize.

Terug naar de lijst met boekrecensies

383. David Vogel - Huwelijksleven

Rudolf Gurdweill is een werkloze, kleine Joodse intellectueel in het Wenen tussen de wereldoorlogen. hij brengt de dagen door met wat schrijven, geld lenen (en weer terugbetalen), baantjes zoeken en in het café hangen met zijn vrienden. tot hij op een dag zijn noodlot leert kennen in de vorm van de Barones Thea von Takow. Deze vrouw, die een kop groter is, neemt de kleine Gurtweill letterlijk op schoot, degradeert hem tot haar "konijntje" en trouwt met hem om geen enkele andere reden dan dat ze hem dan 24 uur per dag kan vernederen. Hij moet het vuur uit zijn sloffen voor haar rennen, ze doet niets anders dan hem kleineren en commanderen en ondertussen gaat ze naar bed met Jan en Alleman en vertelt daar nog trots over ook. En Gurtweill pikt alles... Dan wordt er een zoon geboren, Martin. Hij is Gurtweill's oogappel, ook al weet hij niet wie de vader is. Maar ook Martin is geen lang leven beschoren: als hij koorts krijgt en in het ziekenhuis terecht komt weigert Thea hem te gaan voeden en zo sterft Martin. En ondertussen heeft Gurtweill niet door wie er werkelijk van hem houdt, slaat hij de goede raadgevingen van zijn vrienden in de wind en glijdt steeds verder af naar de waanzin. Tot hij -eindelijk- een drastisch besluit neemt.

Een prachtig geschreven boek, maar het doet zo'n pijn dat je maar een paar bladzijden per dag kan lezen omdat het te erg is. Je zou Gurtweill wel een schop onder zijn kont willen verkopen om nu eindelijk eens iets te gaan doen. Dit boek wordt wel gezien als een allegorie voor het leed dat de Joden jaren later (dit boek dateert uit 1929) wordt aangedaan, maar zo passief en willoos zijn wens je niemand toe...

Terug naar de lijst met boekrecensies

384. Bernlef - De pianoman

Thomas Boender groeit met zijn ouders op in een klein huisje op een terp. Zijn ouders praten niet en ook Thomas heeft weinig behoefte aan taal, ondanks dat een betrokken schooljuf hem naschoolse bijles geeft. Als hij 16 is gaat hij in de bandenfabriek werken, als hij 18 is pakt hij in een opwelling paspoort en 500 gespaarde euro's en vertrekt naar Amsterdam, omdat hij voelt dat er meer is en dat hij anders is. Daar wordt de naïeve jongen binnen no time financieel uitgekleed door een op het eerste oog erg aardige Engelse straatartieste, Chris, op weg naar Parijs ontdekt hij dat hij van de herenliefde is en in Engeland aangekomen laat Chris hem achter zonder paspoort en met nog slechts een briefje van 50 euro in zijn portemonnee. Uiteindelijk weet hij niets beters te doen dan zich te laten vinden door de politie, waarna hij er het zwijgen toe doet totdat hij door zijn oude juf herkend wordt.

Dit verhaal is gebaseerd op de "pianoman"die een paar jaar geleden in Engeland opdook en waarvan toen ook niemand wist wie hij was. Bernlef schrijft het verhaal in hele Hollandse sferen: stugge mensen op terpen met dreigende wolkenluchten, de melancholie druipt er vanaf. En als je dat dan leest op een regenachtige dag klopt het helemaal...

Terug naar de lijst met boekrecensies

385. Antal Szerb - De Pendragonlegende

De Hongaar Janos Batky woont in de jaren '30 in Engeland, waar hij zich bezig houdt met het bestuderen van zulke interessante onderwerpen als oud-Engelse slotenmakerij en een 17e eeuwse alchemist. Hij komt in contact met de Earl of Pendragon, een eeuwenoud Welsh geslacht, en wordt uitgenodigd om gebruikt te maken van zijn unieke bibliotheek. Maar meteen na aankomst op het kasteel gebeuren er de raarste dingen en blijken er allerlei intriges te spelen. Samen met de neef en nicht van de Earl, alsmede een stoere vriendin, proberen ze de raadsels op te lossen, wat gepaard gaat met veel mist, nachtelijke tochten en donkere kelders.

Dit boek kreeg een zeer lovende recensie in de Volkskrant, het zou een "virtuoze parodie op de gothic novel zijn", vandaar dat ik het voorgedragen heb voor mijn leesclub. Maar ook al leest het plezierig weg, het heeft wel een hoog van-toeval-aan-elkaar-hangen gehalte en aan het eind komen de verhaallijnen heel wat minder schitterend bij elkaar dan in de recensie geclaimd wordt.

Lees ook de recensie in de Volkskrant

Terug naar de lijst met boekrecensies

386. Martin Meredith - The state of Africa

In only 688 pages Martin Meredith succeeds in capturing the recent history of more or less the whole of (sub-Saharan) Africa, throwing in a few countries above the Sahara for good measure. After a brief introduction, he starts off at independence of most countries, and what you read does not make you happy. With only very few exception new rulers with initially good intentions turn within no-time into greedy, ruthless killers that divide the loot (read "the treasury"and "the natural resources of their countries") among themselves, their close familiy, their tribe and their cronies. When things get too obvious, a military coup follows, after which the new leaders do exactly the same. And in the meantime the common people suffer, be it from the lawlessness of Somalia, the genocide in Rwanda, the economic ruins in Robert Mugabe's Zimbabwe, or the denial of Mbeki in South Africa that HIV causes AIDS. And these are only a few of the countless examples that make you feel quite depressed. Despite all the foreign aid that is being poured into a continent that has such rich resources (gold, diamonds, oil and a host of minerals), the economic situation of most people has only deteriorated since independence. and this is also in stark contrast to for example Southeast Asia that has gone through an economic explosion.

I regularly work in Africa in collaborative scientific research projects on infectious diseases and I see abysmal hospital facilities, people (including colleagues) dying from diseases that can easily be cured and hot-shots whose only attitude is "what is in it for me?" (and they are so shameless that they actually ask you that question). But I also see tons of very dedicated people -mainly in the lower echelons-, trying to make the best of the meagre resources they have available, people who thoroughly know how to enjoy life and are as hospitable as can be. I always tell them that they are too friendly and slightly naive in believing the promises made. If in the west we would have a ruler like Mugabe, we would have kicked him out years (and put him in prison for good measure). 

In my opinion education is key to solving the problems of Africa: educated people are people who can make their own decisions, are able to critically evaluate their options and ultimately can decide together what is best for their country. And yes, maybe in some instances it will be necessary to re-consider borders so that they coincide better with historical delineations between tribes and religions. But it will ask for vision, courage and patience and the question is whether there will be sufficient time available...

Terug naar de lijst met boekrecensies

387. David Mitchell - Black Swan Green

Jason Taylor is 13 and grows up in a small village, Black Swan Green. He has all the usual problems boys of that age have: his sister is a bitch, his parents do not understand him and there is a very strict hierarchy among the village boys (from absolute losers to the most popular boy of the village) and you have to constantly watch your act to make sure that you do not become a loser. And apart from that he is a secret poet and is pestered by "Hangman": a to Jason very real personality who impedes his speech by giving him a stammer, making him constantly aware of what he is saying.

In the beginning of the book Jason does what all small boys do: play games, dislike girls and fantasize about hidden tunnels. But as the book progresses, Jason is becoming less of a child. The growing apart of his parents certainly helps, as do the wise lessons of an elderly woman who explains to him that a poet should always be proud of his work and withstand criticisms.

David Mitchell is a wonderful writer: from every sentence it is clear that he loves writing. He is also deeply empathic with Jason: this is not a grown-up, but truly the voice and feelings of a 13-year old. (as far as a grown-up like myself can judge and remember this). A wonderful book to read.

Terug naar de lijst met boekrecensies

388. Kathy Reichs - Bot voor bot

Tempe Brennan is forensisch antropologe in Montreal. Als er een paar vrouwen gevonden worden die op gruwelijke wijze vermoord zijn is ze er van overtuigd dat er een seriemoordenaar aan het werk is. Maar probeer daar de politie maar eens van te overtuigen als die het niet wil zien. Het duurt dan ook enige tijd en veel speurwerk op eigen houtje -met de nodige gevaren- alvorens ze aannemelijk weet te maken dat er inderdaad een sprake is van een gek die het op vrouwen gemunt heeft. In het steeds heter wordende Montreal wordt een team geformeerd dat probeert de seriemoordenaar te pakken alvorens hij opnieuw toeslaat. Even lijkt het erop dat ze hem hebben, maar dan weet de persoon in kwestie te vluchten. En ondertussen raakt een vriendin van Tempe in steeds grotere problemen en wil haar dochter stoppen met studeren. Al deze verhaallijnen komen aan het eind van het boek bij elkaar, met details waar je een sterke maag voor moet hebben en die je nachtrust kunnen beïnvloeden (ook omdat je op het laatst het boek uit Moet lezen).

Terug naar de lijst met boekrecensies

389. Bill Bryson - Shakespeare

When Bill Bryson is going to tackle a subject like William Shakespeare, you know that it is going to informative and very funny, an excellent combination. In his usual wry style  Bill Bryson tries to unravel fact and fiction about Shakespeare's life, time and works. Because of the scarcity of facts, people have over the ages made up whole stories based on no evidence whatsoever. Also, there was (and is) a strong movement that Shakespeare's plays were not written be Shakespeare, because they consider him too much of a country yokel to write about the sophisticated topics covered in his plays. Bill Bryson describes the times in which Shakespeare was alive, including the way in which theaters and plays were run, and makes a convincing case for not over-fantasizing, but also a realistic believe that Shakespeare has actually existed. A very readible book that combines fact and humor in a very pleasant way.

Terug naar de lijst met boekrecensies

390. Jan Kees van de Werk - Sahara, stad en savanne

Hoe draagt de SNV in Mali en Niger bij aan de opbouw van het land? Jan Kees van de Werk reisde af om dat te onderzoeken. Het boek geeft op zich een goed inzicht in wat er gebeurt als een hulporganisatie van de één op de andere dag zijn activiteiten verlegt van praktische en financiële steun naar capaciteitsopbouw waarbij mensen geleerd wordt om zelf projecten te schrijven en geld binnen te halen. Een loffelijk streven, maar het werkt niet: de dorpen zitten te ver weg van de hoofdstad waar de donororganisaties zitten, de boeren en eenvoudige burgers missen simpelweg de contacten en het netwerk (vaak belangrijker dan een goed projectvoorstel).

Daarnaast houdt de schrijver al zijn zintuigen goed open om de landen te beschrijven, maar het wordt allemaal wel enorm poëtisch. Ik werd vooral gek van alle uitdrukkingen en gezegden die hij -al dan niet verzonnen- optekent. De helft van tijd slaat het als een tang op een varken ("de afgedwaalde edele is als gemorst meel, voor altijd verloren"), de andere helft van de tijd heb ik geen idee wat er bedoeld wordt en daarvan dan zo'n 2 per pagina, meer dan 180 pagina's lang. Vermoeiend en irritant... . 

Terug naar de lijst met boekrecensies

Voor reacties (anti-spam: verwijder XX uit adres)

Door naar de volgende 30 boekrecensiesTerug naar de vorige 30 boekrecensiesTerug naar de lijst met boekrecensies