Boekrecensies 91-120

91. Aldous Huxley - Brave new world

Brave New World describes a world that is at the same time completely alien and very recognizable. In this new world children do not have parents, but are produced in fertilization and conditioning centers. Already during hatching the World Controller decides who will become university stuff and who will be a backward semi-moron. After birth the people are kept in a permanent state of adolescence, with the ultimate aim to hunt after pleasure and to consume goods in order to help economy. We follow 4 individuals who make different choices with regard to their future and co-operation with the system.

This book was written at a time when these matters were probably rather far-fetched and futuristic, but nowadays there are a lot of things which are frighteningly recognizable: for instance the cloning of people and the total brainless materialism and search for pleasure for the sake of pleasure.

A book that makes one think and also realize how fast society has changed since this book was first published.

Terug naar de lijst met boekrecensies

92. Fouad Laroui - De tanden van de topograaf

Het blijft een rare keus van Van Oorschot dat ze de boeken van Fouad Laroui in omgekeerde volgorde uitgeven: de tanden van de topograaf is het eerste boek dat hij (in het Frans) geschreven is, maar het derde boek dat vertaald is (na Kijk uit voor parachutisten en Judith en Jamal). Nu volg je als lezer een soort omgekeerde ontwikkeling van de schrijver. En inderdaad vond ik dit boek de minste van de drie. Bovendien waren er een paar storende fouten in het Nederlands van de vertaling.

Het boek begint met de aankondiging dat een aantal dronken officieren besloten heeft een staatsgreep te plegen, die uiteindelijk ook het leven van de hoofdpersoon, leerling van een Frans lyceum in Marokko en lid van de jongensclub PAP (Partij van de Anti-Publiciteit), zal beinvloeden. De verteller beschrijft de ongelofelijke willekeur en corruptheid die heerst en uit alles blijkt dat hij steeds net te laat door heeft wat het systeem van hem verlangt. Ook zijn mede-PAP-genoten gaan ten onder: ze worden gek of leggen het af tegen het leven of het systeem. Alles wordt met zeer veel humor beschreven, maar de verhalen hangen net iets te veel als los zand aan elkaar. In latere boeken laat Fouad Laroui echter overduidelijk zien dat hij de kunst van het verbinden wel degelijk beheerst.

Lees ook de recensie in de NRC

Lees ook de recensie in Trouw

Terug naar de lijst met boekrecensies

93. Halldor Laxness - Onafhankelijke mensen

In 1955 kreeg Laxness de Nobelprijs voor de literatuur, voornamelijk voor dit boek waarin hij de ongelijke strijd van de IJslandse keuterboer tegen de elementen beschrijft.

Bjart is 18 jaar lang een knecht van een hereboer tot hij zijn eigen stuk grond kan kopen tegen een schappelijke prijs omdat iedereen er van overtuigd is dat "Het Winterhuis" behekst is. Hij bouwt eigenhandig een plaggenhut, trouwt met de huishoudster van de hereboer en trekt dan in zijn eigen bezit, dat hij omgedoopt heeft in "Het Zomerhuis". Wat volgt is een aaneenschakeling van ellende met maar heel soms een lichtpuntje. Zijn eerste vrouw sterft in het kraambed, zijn tweede net nadat hij de koe heeft geslacht, veel van zijn kinderen komen om, men lijdt honger, de schapen hebben diarree of wormen of allebei en ondertussen blijft het maar regenen.

Ondanks alles weet Bjart van het Zomerhuis zijn schulden af te lossen en kan hij als Onafhankelijk Mens verder. Dan breekt de eerste wereldoorlog aan, de vraag naar IJslandse schapen en wol rijst de pan uit, de boeren krijgen eindelijk een fatsoenlijke prijs voor hun waren en even lijkt het erop dat Bjart zich kan opwerken tot middelgrote boer. Maar dan springt hij verder dan zijn polsstok lang is en eindigt het boek zoals het begonnen is, met een verhuizing.

Een heel aardig gegeven, soms een heel aardig boek, maar bij tijd en wijle ook heel langdradig en, met name in de passages waarin de keuterboeren met elkaar in discussie gaan, onbegrijpelijk. Ook heb ik het idee dat de poëzie die gebezigd wordt onvertaalbaar was en nu een beetje als een tang op een varken slaat.

Lees ook de recensie in de NRC

Lees ook de recensie in Trouw

Terug naar de lijst met boekrecensies

94. Allard Schröder - De hydrograaf

Graaf Franz von Karsch-Kurwitz is een middelmatig man met een niet al te boeiende baan (hij probeert de beweging der golven te vangen in een mathematisch model), een saaie, door zijn ouders uitgekozen verloofde en geen noemenswaardige hobbies of interesses. Op een dag in 1913 scheept hij zich in op de Posen, een zeilschip dat naar Chili gaat, zogenaamd om aan zijn model te werken, maar in werkelijkheid om aan zijn uitzichtloze bestaan te ontvluchten. Er zijn nog 2 gasten aan boord, en in Lissabon scheept zich een derde, geheimzinnige gast in. Al snel blijkt dat bijna niets is zoals het op het eerste gezicht lijkt te zijn en aan het eind van de reis is Franz een ander mens geworden door de ervaringen onderweg.

Het verhaal bevat elementen van het verhaal van De Vliegende Hollander, die eeuwig moest blijven dolen. Een boekje waarin de lethargie van een zeereis waarin alle dagen op elkaar lijken behalve de dagen dat men aan land kan, die dan ook meteen stormachtig gevierd worden, mooi en soepel beschreven is.

Lees ook de recensie in de NRC

Lees ook de recensie in Trouw

Lees ook de recensie in de Humo

Terug naar de lijst met boekrecensies

95. Michel Houellebecq - Platform

De hoofdpersoon van Platform is een licht mislukte begin veertiger, die de wereld vanuit de coulissen beschouwt. Tijdens een vakantie in Thailand ontmoet hij de vrouw van zijn dromen, Valérie, die in de toeristenbranche werkt. Hij bedenkt een geheel nieuwe vorm van toerisme, een soort gelegaliseerd sextoerisme, dat een doorslaand succes wordt. Tot het aan het eind van het boek alles in één keer helemaal helemaal mis gaat en het duidelijk wordt waarom de hoofdpersoon zo'n afstand van de wereld neemt.

Michel Houellebecq heeft met dit thema alle gelegenheid om zijn vrij zwartgallige, mechanistische en nihilistische kijk op de mensheid in het algemeen en in dit geval het toerisme in het bijzonder uit te werken. Ik kan me voorstellen dat er mensen van tegen het plafond opvliegen, maar mij spreekt het wel aan. Met als hoogtepunt het citaat: "Als er niet af en toe een beetje sex was, wat zou het leven dan zijn? Een zinloos gevecht tegen gewrichtsverstijving en cariës". Dat zegt eigenlijk alles...

Lees ook de recensie in de NRC

Lees ook de recensie in Trouw

Lees nog een recensie in Trouw

Lees ook de recensie in de New York Times

Terug naar de lijst met boekrecensies

96. Marion Gräfin Dönhoff - Kindheit in Ostpreußen

Marion Dönhoff was jarenlang journaliste en hoofredactrice bij de Zeit, het prestigieuze linkse Duitse weekblad. In haar jeugd groeide ze op als adellijk meisje in slot Friedrichstein in Oostpruisen. Oostpruisen kwam in januari 1945 in handen van de Russen en het voorvaderlijk slot, dat net door haar oudste broer gerestaureerd was, ging in vlammen op.

In dit boek beschrijft ze de herinneringen aan haar broers en zusters (veel ouder dan zijzelf), haar ouders, het personeel, het slot en de vele bezoekers. Haar vader was al oud toen zij geboren werd, maar de herinneringen aan zijn leven als avontuurlijke diplomaat in de 19e eeuw zijn heerlijk om te lezen, net als de beschrijvingen van de streken die door de kinderen werden uitgehaald om onder het juk van hun opvoeding uit te komen. Een heerlijk boekje vol van weemoed en daarnaast een goede beschrijving van de invloed van de grote politieke gebeurtenissen op het dagelijks leven van de landadel en het "gewone volk".

Terug naar de lijst met boekrecensies

97. Günter de Bruyn - Verschoven stad

Günter de Bruyn werd in 1926 geboren in een katholiek arbeidersgezin in Berlijn. Hij groeit op in Hitler-Duitsland, moet als minderjarige in dienst bij de Wehrmacht, loopt een ernstige hoofdwond op, wordt na de oorlog leraar in een dorpje in de Russische zone en keert in 1949, ongeveer tegelijk met de stichting van de DDR, terug in Berlijn om aan zijn opleiding tot bibliothecaris te beginnen. Dit schetst in het kort de gebeurtenissen die in dit autobiografische boek van de serie Privé-domein van de Arbeiderspers beschreven worden.

Door de ogen van een kind en jongeman zien we het alledaagse leven tijdens de opkomst en ondergang van het Derde Rijk en de opkomst van de DDR: de politieke leugens, het beïnvloeden van de levenssfeer van het individu door zowel rechts als links. In het begin zijn de aanwijzingen schaars en verborgen, zoals dat gaat bij kinderen die niet doorhebben wat er op het politieke vlak gebeurt, later worden de aanwijzingen explicieter. Günter de Bruyn is altijd een buitenstaander gebleven: hij pleegde geen aktief verzet, maar is ook nooit enthousiast geworden voor wat voor massabeweging dan ook. Dat maakt dit boek heel plezierig om te lezen.

Lees ook de recensie in Trouw

Terug naar de lijst met boekrecensies

98. Frank Westerman - Ingenieurs van de ziel

"Ingenieurs van de ziel" beschrijft het misbruik van de Russische schrijvers tijdens het Sovjet regime. De rode draad door het boek is een zoektocht/reis naar het wel en wee van Kara Bogaz, een sulfaatzoutmeer aan de rand van de Kaspische Zee.

Aan de hand van voorbeelden en geschiedschrijving laat Westerman zien hoe Russische schrijvers (waaronder beroemde namen als Gorki en Paustovski), gedwongen of min of meer vrijwillig, de Russische heilstaat en de overwinning van de communistische mens op de natuur ophemelen. Hierdoor ontstaat er zelfs een hele collectie Waterbouwliteratuur, want het aanleggen van kanalen en omleiden van rivieren was een ware obsessie voor de Russische leiders. Toch zijn ze hun leven onder Stalin niet zeker: wat vandaag fantastisch is kan morgen staatsvijandige propaganda zijn.

Tijdens zijn zoektocht naar de gebeurtenissen rondom Kara Bogaz belandt de schrijver in Turkmenistan, dat geleid wordt door de dictator (zo mag je het na het lezen van het boek toch wel noemen) Turkmenbasi. Het verhaal rond Turkmenbasi en zijn zelfverheerlijking zou hilarisch zijn als het niet zo akelig herkenbaar is na lezing van de gebeurtenissen in de Sovjet Unie.

Een boeiend boek over iets wat je wel vermoedde, maar wat hier in al zijn treurigheid wordt blootgelegd.

Lees ook de recensie in Humo

Terug naar de lijst met boekrecensies

99. Michael Connelly - City of bones

After more than 20 years in the ground, the bones of a boy are recovered from a shallow grave. Good forensics and a tip from the general public help LAPD detective Harry Bosch and his colleagues to identify the boy, but at that time the media attention has already claimed its first innocent present day victim of the case. As the investigation goes on Harry Bosch also has to find some time for his new lover until she becomes the second victim of the case. And there are more victims: people who get falsely accused, people who lose their jobs, families that reveal their secrets. When the case is finally solved Bosch is left behind with the question whether it was all worth it.

This is another typical Harry Bosch thriller: fine detective work, good psychological insights into the detectives and the suspects and the usual fight of the loner (Bosch) against the system (the press, his superiors). It is one of those books that will cost you a night sleep once you start reading, but it is definitely worthwhile.

Lees ook de recensie in de New York Times

Terug naar de lijst met boekrecensies

100. Günter de Bruyn - Veertig jaar

Na "Verschoven stad" is dit het tweede deel van de autobiografie van Günter de Bruyn die in de reeks Privé Domein van de Arbeiderspers is uitgekomen. Verschoven stad beschrijft zijn jeugdjaren in Berlijn voor, tijdens en vlak na de 2e wereldoorlog. "Veertig jaar" begint waar het vorige boek ophoudt: bij de stichting van de DDR.

De eerste 10 jaar werkt de schrijver werkt als bibliothecaris en bibliotheekonderzoeker, daarna gaat hij zijn eigen weg als schrijver. Langzaam zien we hem uitgroeien van een wat bangelijke in een meer zelfverzekerde onafhankelijk denker. En al die tijd is daar het repressieve DDR systeem dat hem probeert om te praten en voor zich te winnen als Stasi-informant en als dat niet lukt informatie over hem inwint en als al deze acties geen succes hebben hem uiteindelijk maar min of meer met rust laat. Veel van zijn collega schrijvers en vrienden overkomt hetzelfde en tegen het einde van de DDR begint angst voor represailles hier en daar plaats te maken voor hilariteit.

Günter de Bruyn is altijd een buitenstaander gebleven, een man die twijfelde aan zijn eigen moed en daarin doet hij denken aan Voskuil. Ook hij ontleedt zijn eigen gedrag meedogenloos (zoals de aanschaf van 3 paarden in het hoofdstuk met de alleszeggende titel "Gisteren nog hoog te paard") en laat daarbij al doende soms ook weinig heel van de drijfveren van de mensen om hem heen. Maar de mensen die hem dierbaar zijn (zoals Christa Wolf, Heinrich Böll, zijn moeder en zijn vriend Herbert) blijven rechtop overeind staan.

Een mooi boek over een alweer bijna vergeten en soms geromantiseerde periode in de Duitse geschiedenis.

Terug naar de lijst met boekrecensies

101. Anthony Beevor - The Spanish civil war

Between 1936 and 1939 Spain was torn apart by a civil war. On one side were the Republicans: the legally elected government, consisting of leftish political, civil and trade union groups as diverse as the anarchists, communists, socialists and liberals backed by Russia and an international group of people willing to fight for their cause. On the other side stood the Nationalists: the army led by Generalissimo Franco and firmly backed by the Catholic church, right wing groups and the fascist governments of Italy and Germany who used the war for experimenting with war tactics to be used during WW2. And here lies the weakness of the democratic countries in Europe, in particular France and Great Britain who remained not only neutral, but actively hampered the actions of the Republicans and turned a blind eye on the involvement of Germany and Italy.

Everyone but the staunchest right winger cannot have anything but sympathy for the initial movement of the Republicans: with only the barest means plus a lot of enthusiasm the majority of the population supports their cause and start to build a new society. But then things go desperately wrong: the communists start to build a state within the state, build a secret police force and control the republican army and do everything to block the activities of the other movements. This, plus their predilection to senseless military action pave the road to disaster.

This book gives a very thorough description of the actions and mechanisms, even a bit too much detail to my taste, making the book sometimes rather long-winded. But after reading the book one knows about everything that took place during the Spanish civil war.

Terug naar de lijst met boekrecensies

102. Anouk de Wit - Nieuw Sloten van tuin tot stad

Sinds het ontstaan van de wijk woon ik met veel plezier in Nieuw Sloten, een ex-tuinbouwgebied aan de zuidwestkant van Amsterdam waar sinds begin jaren '90 een compacte en toch leefbare woonwijk ligt. Dit boek beschrijft met name de ontstaansgeschiedenis: de politieke beslissingen, de planning, de tijd dat Nieuw Sloten voorbestemd was om het Olympisch dorp voor de Spelen van 1992 te worden, en de periode dat er gebouwd werd. Er is mijns inziens wat weinig aandacht voor de architectuur in de wijk, met name te weinig foto's aan de hand waarvan de vernieuwende oplossingen waarvoor gekozen werd toegelicht worden.

Terug naar de lijst met boekrecensies

103. Kristien Hemmerechts - Donderdagmiddag. Half vier.

Je ziet zelden leestekens in de titel van een boek en al helemaal nooit punten. In de titel van dit boek staan er twee, en terecht. Het boek beschrijft de gebeurtenissen van een aantal mensen die elkaar vaag en minder vaag kennen in een Vlaams dorpje op donderdagmiddag, om half 4. Eigenlijk is het moeilijk om te beschrijven waar het boek over gaat, want dan verraad je al snel de climax van de eerste helft van het boek. Volstaat te zeggen dat het gaat over ouders en kinderen: goede ouders en slechte ouders, verlaten en geliefde kinderen, oude en jonge kinderen. En over de zoon van de slotenmaker, die zulke mooie verhalen kan vertellen. De verhalen, waarvan er een aantal in het boek staan, zijn inderdaad prachtig en ook het boek is zeer leesbaar. Kortom, een met liefde geschreven mooi boek.

Lees ook de recensie in Trouw

Lees ook de recensie in de NRC

Terug naar de lijst met boekrecensies

104. Lodewijk Baljon en Margriet Pflug - Nieuw Sloten, laagbouw in hoge dichtheid

Waar "Nieuw Sloten van tuin tot stad" wat weinig plaatjes gaf en informatie over de architectuur, geeft legt dit boek waarschijnlijk wat te veel de nadruk op de architectuur met juist weer heel veel plaatjes, waardoor het meer een koffietafelboek dan een echt leesboek wordt. Maar mooi uitgevoerd is het wel: robuuste vorm, dik papier, prachtige foto's en dan ook nog alle tekst in het Nederlands en het Engels.

Kortom een boek dat je, als je over het benodigde geld beschikt (27 euro 50 voor 127 bladzijden is niet goedkoop), zonder gène kado kan doen aan buitenlandse kennissen die in hedendaagse architectuur geïnteresseerd zijn. Toch moet het mogelijk zijn om uit de twee boeken over Nieuw-Sloten 1 boek samen te stellen waarin zowel de ontstaansgeschiedenis als de architectuur tot hun recht kunnen komen.

Terug naar de lijst met boekrecensies

105. Martin Walser - Tod eines Kritikers

Martin Walser en de Duitse boekenpaus Marcel Reich-Reinicki liggen elkaar niet. Martin Walser schreef met Tod eines Kritikers een boek waarin hij zijn lezers voorstelt aan de megalomane, aandachttrekkende presentator van een invloedrijk boekenprogramma, André Ehrl-König, overduidelijk geïnspireerd op Marcel RR, en zijn ja-knikkende en bewonderende entourage. Wanneer na de uitzending waarin het boek van de schrijver Hans Lach afgekraakt wordt de presentator verdwenen is en zijn bebloede spencer op de motorkap van zijn auto wordt teruggevonden gaat men er automatisch vanuit dat Hans Lach hem vermoord heeft. Hans Lach's collega gelooft in zijn onschuld en gaat op onderzoek uit.

Uiteindelijk blijkt de presentator slechts met zijn vriendin ondergedoken te zijn, maar tegen de tijd dat dat bekend wordt heeft de lezer zich door een enorme voorraad personages heen moeten worstelen waarvan de één nog maffer is dan de andere en de meesten ook nog niets toevoegen aan het verhaal. Al met al was het lezen van dit boek een hele kluif en eens te meer een bewijs dat haat meestal geen voedingsbodem vormt voor een goed boek.

Terug naar de lijst met boekrecensies

106. Niccolò Ammaniti - Ik ben niet bang

Michele is een gewoon negenjarig jongetje uit een piepklein gehucht in Zuid-Italië. Op een snikhete zomerdag in 1978 beklimt hij met een paar dorpsgenootjes een heuvel, waarna ze uitkomen bij een verlaten huis. Als Michele een opdracht uit moet voeren vindt hij een jongetje dat vastgeketend zit in een put. Hij zegt niets tegen zijn vriendjes, maar gaat later terug om uit te vinden wat er precies gaande is. Langzaam maar zeker wordt duidelijk dat het jongetje ontvoerd is en dat het hele dorp daar bij betrokken is. Michele mag van zijn vader niet meer in de buurt van het jongetje komen, maar uiteindelijk wint zijn medelijden het van de belofte aan zijn vader en vindt de ontknoping 's nachts plaats.

"Ik ben niet bang" gaat over een kind dat een geheim ontdekt dat eigenlijk niet te dragen is op die leeftijd. Eerst vlucht hij in ideeën uit sprookjes, maar uiteindelijk wint de realiteitszin. Het boek is prachtig geschreven, met mooie natuurbeschrijvingen (de hitte spat van de pagina's af) en beschrijvingen van van die echte Italiaanse ruzies. Absoluut een aanrader van een rasverteller.

Lees ook de recensie in de NRC

Lees ook de recensie in Trouw

Lees ook de recensie in de New York Times

Terug naar de lijst met boekrecensies

107. Gaétan Soucy - Het meisje dat te veel van lucifers hield

Na de dood van haar vader reist één van zijn kinderen naar het nabijgelegen dorp om een doodskist te kopen; in dit boek beschrijft het kind de gebeurtenissen in de eerste dagen na de dood van de vader. De kinderen zijn door de vader met harde hand en afgezonderd van de buitenwereld grootgebracht en langzaam maar zeker wordt duidelijk wat voor gruwelen zich in het huis allemaal hebben afgespeeld en nog afspelen. Het taalgebruik is heel bijzonder: het kind is opgegroeid met de taal van de vader en met een bibliotheek vol ouderwetse boeken waarvan vooral de 18e eeuwse mémoires van de Duc de Saint-Simon indruk gemaakt hebben.

Het bijzondere taalgebruik maakt dit een heel bijzonder boek, het verhaal is ondanks alles toch wel wat dunnetjes, vandaar maar 3½ ster.

Lees ook de recensie in Trouw

Lees ook de recensie in de NRC

Terug naar de lijst met boekrecensies

108. Nescio - Titaantjes (met tekeningen van Joost Swarte)

"Jongens waren we, maar aardige jongens. Al zeg ik 't zelf. We zijn nu veel wijzer, stakkerig wijs zijn we, behalve Bavink, die mal geworden is."

Denk niet dat hangjongeren een fenomeen van de laatste jaren is. Vijf jongens hangen hele avonden rond bij het Oosterpark, op de kamer van één van hen of op het strand van Zandvoort , ervan dromend dat ze de wereld wel eens even versteld zullen laten staan. Overdag zijn ze in loondienst, maar dat zal niet lang meer duren en dan gaan ze hun stempel drukken op de maatschappij en zien de meisjes hun eindelijk staan. Mooie dromen die iedere puber heeft en die blijkbaar ook nog eens van alle tijden zijn. Nescio beschreef het al in 1914 en laat ook zien hoe bar weinig er uiteindelijk van al dit soort prachtige dromen terecht komt. Hij doet dit in prachtig helder proza dat mij aan Elsschot deed denken en dat mij zeker ertoe uitnodigt om meer van deze schrijver te gaan lezen. De uitgave die ik gelezen heb heeft naast de schitterende tekst in de oorspronkelijke spelling ook nog eens prachtige tekeningen van Joost Swarte, een genot voor het oog.

Terug naar de lijst met boekrecensies

109. Hakan Nesser - Het vierde offer

Hoe los je een moord op? In de Zweedse politieromantraditie in ieder geval niet door als een kip zonder kop rond te gaan rennen, maar door noeste arbeid, veel nadenken, een goede fles wijn en bij tijd en wijle een partij schaak te spelen. En dit is weer zo'n echte Zweedse politieroman in de beste zin van het woord.

Het Zweedse stadje Kaalbringen wordt geconfronteerd met twee moorden waarbij de moordenaar het slachtoffer met een slagersbijl bijna het hoofd van de romp heeft geslagen. En terwijl de politie bezig is de moorden op te lossen wordt er nog een derde moord gepleegd, waarbij dit keer de bijl wordt achtergelaten in het lichaam van het slachtoffer. Commissaris Van Veeteren wordt toegevoegd aan het korps dat bestaat uit een bijna gepensioneerde commissaris, zijn mierenneukerige opvolger, een ambitieuze en scherpzinnige vrouwelijke inspecteur en een onwaarschijnlijk domme agent. Het speurwerk wil maar niet vlotten tot de inspecteur verdwijnt en alles opeens in een stroomversnelling komt naar een onverwachte maar niet onmogelijke ontknoping.

Uitgeverij De Geus is zijn Zweedse detectiveschrijvers aan het promoten door middel van boekjes van 3 euro (zie ook: Henning Mankell - Moordenaar zonder gezicht) en ik hoop dat ze daar nog even mee doorgaan, want het levert heerlijke lectuur op.

Lees ook de recensie in Trouw

Terug naar de lijst met boekrecensies

110. Henning Mankell - De witte leeuwin

Het derde boek van Henning Mankell en zijn inspecteur Wallander in korte tijd. En weer is het heerlijk leesvoer. Dit keer wordt Wallander geconfronteerd met een doodgeschoten vrouw waar geen motief bij lijkt te passen. Vanaf het begin af aan weet de lezer echter dat ze gewoon op het verkeerde moment op de verkeerde plaats was. In Zweden wordt een aanslag op Nelson Mandela voorbereid en de vrouw heeft dingen gezien die ze niet had mogen zien. Pas na veel en gecompliceerd speurwerk wordt het Wallander en zijn collega's duidelijk hoe de vork in de steel zit en kunnen ze achter de schurk, de gewezen KGB-er Konovalenko, aan.

Vanaf het begin af aan weet de lezer wel hoe de vork in de steel zit en ziet hij het verhaal door de ogen van de diverse hoofdrolspelers. Toch is het een spannend boek door de vele onverwachte wendingen, al zitten er een paar wat langdradiger stukjes in, vandaag geen 5 maar 4 sterren.

Terug naar de lijst met boekrecensies

111. Robert Flanagan - Het boek van Gould

Ik geef het toe: ik kocht dit boek voornamelijk omdat het zo prachtig uitgegeven is: mooie bladspiegel, verschillende kleuren inkt, tekeningen van vissen en een ingebonden versie. Maar ik had nogal moeite met de inhoud. Het boek van Gould vertelt het verhaal van Billy Gould, een veroordeelde gevangene die in de strafkolonie Sarah Island in Tasmanië zijn straf uitzit. Hij blijkt aardig te kunnen schilderen en hoeft dan ook geen zwaar lichamelijk werk te verrichten, maar mag voor de dokter vissen schilderen.

Billy Gould vertelt het verhaal over het leven in de strafkolonie: de megalomane commandant, de door wetenschap geobsedeerde dokter, de sadistische cipier en vooral de enorme ellende die de gevangenen aangedaan wordt en de manier waarop de blanken met de inheemse bevolking omsollen. Het is niet echt een boek voor mensen met een zwakke maag en de indruk die het boek bij mij achterliet was dat de hoofdpersoon steeds gekker wordt tijdens het vertellen van zijn verhaal. Aan het eind was ik dan ook de draad van het verhaal helemaal kwijt, maar misschien is dit ook wel een verhaal dat je in één keer uit moet lezen.

Lees ook de recensie in Trouw

Lees ook de recensie in de New York Times

Lees nog een recensie in de New York Times

Terug naar de lijst met boekrecensies

112. Jonathan Safran Foer - Alles is verlicht

De joodse hoofdpersoon, die dezelfde naam heeft als de schrijver, gaat in de Oekraine op zoek naar de vrouw die het leven van zijn opa gered heeft toen de Nazi's zijn geboortedorp Trachimbrod binnenvielen. op zijn zoektocht wordt hij vergezeld door Alex, de zoon van de eigenaar van Erfgoed Reizen, Alex' opa en de hond Sammy Davis Junior Junior. Er lopen een aantal verhaallijnen door elkaar heen: Jonathan vertelt de geschiedenis van Trachimbrod, Alex de geschiedenis van de zoektocht en daar tussendoor lezen we ook nog de brieven van Alex aan Jonathan na diens terugkeer naar de Verenigde Staten.

Alex schrijft in een prachtig soort verbasterd Engels dat vreselijk moet zijn geweest om te vertalen, maar nu hilarische momenten oplevert en ook de geschiedenis van Trachimbrod is doorspekt met anekdotes die de lezer in lachen doen uitbarsten. Maar er is een onderstroom van diepe treurigheid die tot een hoogtepunt komt in de scène tijdens de inval door de Nazi's. Een prachtig boek dat aanleiding geeft tot lachen en huilen, een verhaal dat je grijpt en niet meer loslaat, kortom: een droomdebuut van een pas 25-jarige schrijver.

Lees ook de recensie in Trouw

Lees ook de recensie in de NRC

Lees ook de recensie in de Volkskrant

Lees ook de recensie van de Humo

Lees ook de recensie in de New York Times

Terug naar de lijst met boekrecensies

113. Karin Fossum - Wie de wolf vreest

Errki Johrma is gek, erg gek: hij hoort stemmen, is voor normale mensen praktisch onbereikbaar en bijt als hij zich in het nauw gedreven voelt. Als hij uit het gesticht ontsnapt en gezien wordt bij een boerderij waar een oude vrouw vermoord wordt gevonden is de conclusie snel getrokken. Maar de kunst is om hem op te sporen: tijdens een bankoverval neemt de overvaller Errki mee als gijzelaar en samen verstoppen ze zich in het bos. Er ontstaat een band tussen de overvaller en Errki, die pas door een raar ongeluk teniet wordt gedaan.

Mensen om me heen waren wezenloos van dit boek, maar voor mij leek het iets te veel op Nicci French, oftewel vast heel literair maar voor mij niet spannend genoeg. Bovendien is het boek ontzettend slecht geredigeerd en zijn de (ver)taalfouten er niet uitgehaald en dat gaat op den duur erg irriteren.

Lees ook de recensie in Trouw

Terug naar de lijst met boekrecensies

114. Hella Haasse - Sleuteloog

Als de kunsthistorica Herma Warner een brief krijgt van een Belgische journalist met vragen over haar jeugdvriendin Dee Mijers komen er allerlei jeugdherinneringen boven. Sleuteloog is een mooie beschrijving van het bestaan van de Nederlanders in Indië voor de 2e wereldoorlog en de keuzes die ze uiteindelijk moesten maken met het opkomend nationalisme. Het is ook een zeer persoonlijke beschrijving van het leven van een vrouw dat, ook al is ze al decennialang uit Indië weg, nog steeds geheel in het teken van Indië staat. Er zitten veel raadsels in deze roman, die pas langzamerhand duidelijk worden.

Lees ook de recensie in het NRC

Lees ook de recensie in Trouw

Lees ook de recensie in de Volkskrant

Lees ook de recensie in de Humo

Terug naar de lijst met boekrecensies

115. Albert Helman - Kroniek van Eldorado (2 delen)

Ik las deze boeken (950 bladzijden in totaal) tijdens en na een reis voor mijn werk naar Suriname. De boeken geven een meer dan uitgebreide beschrijving van de geschiedenis van het gebied dat Guyana heet en tegenwoordig artificieel is opgedeeld in vijf landen waar ook vijf verschillende talen worden gesproken: Guyana, Suriname, Frans Guyana, oostelijk Venezuela en noordelijk Brazilië. Het werk beschrijft ook hoe alle verschillende bevolkingsgroepen er terecht zijn gekomen en geeft een goed inzicht in waarom ze soms elkaars bloed wel kunnen drinken. Van een redelijk welvarend gebied met uitgebreide suikerplantages verandert Guyana door de jaren heen in een arme uithoek van de wereld waarvan je je af kan vragen hoe het er in godsnaam verder mee moet.

Albert Helman geeft prachtig oorzaken, gevolgen en verbanden aan waardoor voor mij de huidige desolate toestand in en van Suriname veel beter te begrijpen en historische te plaatsen was. Alleen is de zinsopbouw soms moeilijk te volgen, zitten zinnen wat onlogisch in elkaar en kloppen ze een enkele keer ook bij nalezing echt niet.

Terug naar de lijst met boekrecensies

116. Co Andriesse - Verstoorde aarde

Dit was het kerstcadeautje van mijn werkgever. Een boek geschreven door iemand die 40 jaar in het ontwikkelingswerk actief is geweest, eerst met zijn voeten in de klei van Nieuw-Guinea en Kalimantan, later steeds meer als consultant vanachter mijn bureau in Nederland. Het boek is ook op die manier ingedeeld: deel 1 beschrijft vooral zijn verblijf bij de Dayaks en dan met name zijn relatie met een Dayakvrouw en (het verlies van) zijn zoon Tony; deel 2 beschrijft een aantal missies en de hilarische en problematische situaties waar je als ontwikkelingswerker of gewoon als mens afkomstig uit een andere cultuur in terecht kan komen.

Voor iemand die, zoals ik, veel in/met andere culturen werkt worden er zeer herkenbare situaties beschreven. Ik heb hardop moeten lachen om zijn beschrijving van een missie naar Noord-Korea, maar ook met tranen in mijn ogen de misverstanden en non-communicatie met zijn Dayakse vrouw over de leukemie van zijn zoontje gelezen. Het feit dat de schrijver een alter ego gebruikt (terwijl ik vermoed dat er toch behoorlijk wat autobiografische elementen in het boek zitten) houdt het geheel mooi in balans. Een zeer leesbaar boek.

Terug naar de lijst met boekrecensies

117. Jamie O'Neill - At swim, two boys

In this book the author describes the budding (sexual) relationship between two 16-year old boys in Dublin at the beginning of the 20th century. Jim is the son of a shopkeeper with middle class aspirations, Doyler the son of a poor, TB-ridden alcoholic father. The two fathers were once friends when they served in the army. Jim attends school, whereas Doyler has to work hard for his money. Doyler promises Jim to teach him to swim and they agree to swim to a rocky island in a year's time to raise the Irish flag once they get there. But life drifts them apart: Doyler joins the Irish socialist freedom fighters, whereas Jim goes on with his quiet school life and becomes the friend of MacMurrough, a rich homosexual dandy.

After a year the two boys meet again and indeed swim to the rock, but on the way back Doyler nearly drowns. When he is recovering in MacMurrough's house, Jim decides to fill in his place when the revolution against the English starts. In the end one of the three main characters does not survive.

The book gives a loving description of a budding friendship, but it is not very to the point: all kinds of sidelines that do not add much to the main story interfere in my opinion with the flow the story and the make the book a bit long-winded. Also, for a non-native speaker, the Irish is in the beginning rather difficult to follow, but one gets used to that.

Lees ook de recensie in de New York Times

Lees ook de recensie in de Volkskrant

Terug naar de lijst met boekrecensies

118. Leif Davidsen - De vrouw op de foto

Peter Lime is een Deense paparazzo-fotograaf die al sinds jaar en dag in Madrid woont en samen met zijn vrienden Oscar en Gloria, die hij al kent vanuit zijn hippieperiode, een fotobureau heeft waar ze grof geld verdienen. Op een dag fotografeert hij een reactionaire minister met zijn vriendin, een foto die meer dan een miljoen oplevert, maar die hem in eerste instantie ernstig in de problemen lijkt te brengen: hij wordt gearresteerd, zijn huis wordt opgeblazen waarbij zijn vrouw en dochter omkomen en als hij weer een beetje bij wil komen wordt hij volledig in elkaar geslagen. De bron van al deze ellende lijkt echter verder in zijn verleden te liggen en langzaam maar zeker wordt duidelijk wat er aan de hand is.

Dit boek werd uitgeroepen tot beste Scandinavische thriller van 1999. Het is echter in bepaalde opzichten geen typische Scandinavische thriller: de overpeinzingen en psychologische diepgang zijn wel typisch Scandinavisch, de hoeveelheid actie niet. Een heel leesbaar boek, door uitgeverij De Geus uitgegeven als goedkope pocket van 3 Euro, ter promotie van hun fonds van Scandinavische schrijvers, zoals Henning Mankell en Hakan Nesser.

Terug naar de lijst met boekrecensies

119. Clive Cussler - The sea hunters

In his spare time Clive Cussler, the renowned author of adventure stories starring Dirk Pitt, hunts for historic ships that went down at sea or on rivers, by the hand of nature or men. In this first book he describes the explorations of the volunteers of NUMA to trace those ships. The ships are mainly 19^th and 20^th century warships. In nine short stories he first very vividly describes what may have happened on board of the boats based on historical facts combined with fantasy and then the tedium and excitement of searching for and finding the ships (plus one train engine).

Clive Cussler has a very funny style of writing which makes this book light reading, even though content-wise it is mainly for the really historically interested.

Terug naar de lijst met boekrecensies

120. Mikael Niemi - Popmuziek uit Vittula

Als Matti bovenop de Shangri-La pas in Nepal met zijn lippen vastvriest aan een plaquette moet hij eerst zijn warme urine gebruiken om zich los te maken alvorens hij het verhaal van zijn jeugd kan vertellen. En met deze gebeurtenis is meteen de toon van het boek gezet.

Matti groeit op in Vittula (vertaald: Kuthuizen), een wijk in een klein stadje in Noord-Zweden. Het leven bestaat uit korte warme zomers en lange koude winters. En daartussen lopen dan de volwassenen die met veel zelf gestookte drank op beginnen op te scheppen over de verrichtingen van hun familieleden, tenzij ze omvallen van dronkenschap natuurlijk. Het is begin jaren '60 en Matti en zijn vriendje Niila ontdekken de popmuziek. Ze timmeren zelf gitaren en beginnen nummers in te studeren.

Dit zijn nog maar een paar gebeurtenissen die in dit heerlijk leesbare boek worden beschreven: Mikael Niemi neemt de lezer mee van de ene anekdote naar de andere en beschrijft ze allemaal zeer beeldend en met veel humor. Het is alweer even geleden dat ik hardop heb moeten lachen om een boek, maar met dit boek was het absoluut het geval.

Lees ook de recensie in het NRC

Lees ook de recensie in Trouw

Terug naar de lijst met boekrecensies

Voor reacties (anti-spam: verwijder XX uit adres)

Door naar de volgende 30 boekrecensiesTerug naar de vorige 30 boekrecensiesTerug naar de lijst met boekrecensies