Boekrecensies 1231-1260

1231. Arnaldur Indridason - Razende storm

Gepensioneerd inspecteur Konrad kan het nog steeds niet laten en wordt de zaken soms ook min of meer opgedrongen. Op een dag meldt zich een oude vrouw bij de politie die bij het opruimen van de schuur een oud Luger pistool gevonden heeft. Ze heeft geen idee hoe haar man aan dat pistool gekomen is. Als de politie onderzoek doet komen ze erachter dat het pistool in de jaren '50 gebruikt is bij een moord. En als Konrad een foto ziet van het pistool herkent hij het als een pistool dat zijn vader Seppi hem ooit als jochie heeft laten zien. Die vader Seppi was gewelddadig, alcoholist en niet vies van het doen van allerlei vieze zaakjes. In de jaren '60 werd Seppi doodgestoken en Konrad is er nog steeds niet achter wie daar de dader van is. Dus duikt Konrad in het verleden en komt op het spoor van een netwerk van homoseksuele mannen en ook van een groepje pedofiele notabelen. Even voor de duidelijkheid: er is geen overlap tussen deze twee groepen! Om verder te komen moet hij contact zoeken met een psychopaat die weliswaar in de gevangenis zit, maar toch zowel Konrad's zus als hemzelf flink pijn weet te doen. En dan is er nog een helderziende vrouw die uiteindelijk heel belangrijk blijkt te zijn.

De boeken van Indridason gaan meer over het speurwerk dan dat er schietend en schreeuwend door de straten wordt gehold. Dat zou ook niet meevallen in het koude, donkere, natte, stormachtige en gladde winterse IJsland. Ook dit boek is meer speurwerk, al zit er zo af en toe wel actiescènes in. Net als het het laatste boek van Adler-Olsen zitten er ook in dit boek regelmatig kromme zinnen en raar gekozen woorden. Dames en heren uitgevers: kunnen jullie alsjeblieft  vertalingen na laten kijken door een redacteur?

Terug naar de lijst met boekrecensies

1232. Vaseem Khan - Midnight at Malabar House

Persis Wadia is de eerste en enige vrouwelijke politie-inspecteur van het pas onafhankelijk geworden India. Op oudejaarsnacht 1949 heeft ze dienst op haar bureau in Malabar House, het bureau waar alle mislukkelingen en buitenbeentjes van Mumbai's politie geplaatst worden. Persis is misschien een buitenbeentje, maar zeker geen mislukkeling en als ze gebeld wordt dat de Engelse diplomaar Sir James Herriot vermoord is (met als saillant detail dat zijn broek mist) gaat ze vol vuur met de zaak aan de slag. Het blijkt een enorm politieke zaak te zijn, want Sir James deed voor de Indiase regering onderzoek naar oorlogsmisdaden gepleegd tijdens de scheiding van India en Pakistan. Dus Persis wordt van (bijna) alle kanten tegengewerkt. Gelukkig krijgt ze steun van een Engelse Scotland Yard forensisch onderzoeker, Archie Blackfinch, en samen gaan ze aan de slag om de moord op te lossen, zelfs als er al iemand bekend heeft. Ze komen terecht in een ingewikkeld web van vriendschap, bedrog, omkoping, moord en jaloezie, maar uiteindelijk weet Persis door een gewaagde maar geslaagde truc de zaak op te lossen.

Ik heb al een aardig aantal boeken van Vaseem Khan gelezen, waaronder de hele serie over Baby Ganesha, dit is weer een nieuwe serie. Ik had het vierde deel van deze serie over Persis al gelezen, maar ben nu begonnen met deel 1 en ik moet zeggen dat het geen straf was. Naast het interessante gegeven van een vrouwelijke politie-inspecteur in een mannenwereld is het minstens zo interessant om te lezen over de tijd waarin India onafhankelijk werd en Pakistan en Bangladesh zich afscheidden van India.

Terug naar de lijst met boekrecensies

1233. Georgi Gospodinov - Schuilplaats voor andere tijden

De ik-persoon komt in aanraking met Gaustin, een man die onbelemmerd door de tijd lijkt te reizen, met een speciale voorliefde voor augustus 1939, net voor de start van de Tweede Wereldoorlog. Gaustin merkt dat oudere mensen die aan het dementeren zijn zich het comfortabelst voelen in een vroeger decennium en dat zet hem aan tot het stichten van huizen waar op verschillende afdelingen verschillende decennia zijn nagebouwd, inclusief meubels, eten, televisieprogramma's, kranten, etcetera. Het effect op de bewoners en gasten is verbluffend en langzaam wordt het concept uitgebouwd naar andere landen en naar grotere "schuilplaatsen": van kamers tot dorpen. Ieder land is anders: de ik-persoon en Gaustin komen uit Bulgarije en achter het IJzeren Gordijn waren de jaren tussen de oorlog en 1989 heel anders dan in West-Europa. Het concept wordt zo'n succes dat steeds meer mensen die nog niet dementeren toch terug willen naar vroegere decennia toen het leven nog simpeler leek te zijn, zich niet realiserend dat er ook allerlei haken en ogen aan zo'n keuze kleven, denk alleen maar eens aan het grote deel van de hedendaagse bevolking die zwaar verslaafd is aan zijn mobiele telefoon. Uiteindelijk besluiten de landen van de Europese Unie referenda te organiseren en terug te gaan naar een door het land zelf gekozen decennium van de twintigste eeuw. Dit leidt tot allerlei niet altijd even smakelijke campagnes en heel veel misplaatste nostalgie, met nagespeelde moorden op gezagsdragers en mensen die zich folkloristisch kleden. En al gaande wordt het steeds onduidelijker of Gaustin echt bestaat of ontsproten is aan het brein van de ik-persoon. Een belangrijk bijeffect van deze misplaatste nostalgie is dat er in zekere zin geen toekomst meer is: alles wat in 1989 spannend was voor de mensen uit Oost-Europa is dat nu veel minder omdat je al weet hoe het afloopt en het naspelen veel minder spannend is als je weet wat de uitkomst is. En zo roepen de mensen in zekere zin het einde der tijden over zichzelf af. 

Een boek waarvan ik in eerste instantie niet wist wat ik ermee aanmoest; ik heb zelfs even overwogen om ermee te stoppen. Uiteindelijk blij dat ik het uitgelezen heb, want het zet zeker aan tot nadenken en filosoferen.

Terug naar de lijst met boekrecensies

1234. Hester den Boer - Kamp Erika

Kamp Erika bij Ommen was één van de vijf Nederlandse concentratiekampen. Westerbork, Vught en Amersfoort kan iedereen met een beetje historisch besef wel opnoemen, maar Schoorl en Ommen zijn geheel van de radar verdwenen. Schoorl is maar kort een concentratiekamp geweest, maar Kamp Erika is tot de bevrijding in april 1945 in gebruik gebleven. Waarom weten we er dan niets vanaf? Misschien omdat het geheel gerund werd door Nederlanders, die ook nog eens een hoeveelheid geweld tegen de gevangenen gebruikten waar de Duitsers een puntje aan konden zuigen. En dat past niet in het beeld dat na de oorlog ontstond van de "goede" Nederlander die zich tegen de Duitsers verzette. De schrijfster's opa, Johan, was in de oorlog opgesloten in Kamp Erika en heeft daar na de oorlog nooit meer over gepraat. Wel was hij een opvliegende man met veel woede in zich, die zijn vrouw (en soms zijn kinderen) sloeg en de Nederlandse staat haatte. Hij had zich uitgeschreven uit Nederland en woonde in een stacaravan op een camping. Na zijn overlijden gaat de schrijfster op zoek naar de geschiedenis achter haar opa en stuit daarbij op behoorlijk weerzinwekkende dingen. Zo is er op de plaats van het kamp nu een camping en de eigenaren daarvan willen niet meewerken aan de herdenking of een monument "want dat is niet gezellig voor de vakantiegangers". De gemeente Ommen begint nu een beetje bij te draaien, maar jarenlang besteedde zij ook geen aandacht aan dit stukje schurende geschiedenis. Hester den Boer weet de laatste nog levende gevangenen op te sporen en te interviewen. Ook probeert ze de kampbeulen (want zo mag je ze wel noemen) op te sporen, maar de privacywetgeving staat dit behoorlijk in de weg. Niet dat die beulen, die merendeels in de maatschappij behoorlijke losers waren, zich in de oorlog wat aantrokken van de privacy van hun gevangenen... En natuurlijk de Nederlandse overheid op zijn kleinzieligst: toen opa Den Boer in de jaren '60 eindelijk een (kleine) vergoeding van de Duitse staat kreeg voor al het aangedane leed was de belastingdienst er als de kippen bij om daar inkomstenbelasting over te heffen.

Een prachtig, bij tijd en wijle uitermate akelig boek met een geschiedenis van een kamp dat ik helemaal niet kende. Ik hou wel van dit soort ego-documenten: dooe de persoonlijke touch wordt het geen droge academische verhandeling, daar zijn er al genoeg van (maar helaas niet over Kamp Erika). In één adem uitgelezen, aanrader.

Terug naar de lijst met boekrecensies

1235. Bonnie Garmus - Lessons in chemistry

Elizabeth Zott is een briljante chemicus, maar ze heeft een paar dingen die tegen haar werken: 1. ze is een vrouw in de jaren 1960; 2. ze heeft een relatie met een andere briljante chemicus; 3. als deze vroegtijdig overlijdt is ze alleenstaande moeder. En in de jaren '60 van de vorige eeuw was de discriminatie van de vrouwen in de beta-vakken nog erger dan hij nu is. Wat Elizabeth meeheeft is dat ze weigert mee te doen aan de normale conventies. Dus als haar baas er met haar resultaten vandoor gaat en de rest van het bedrijf roddelt dat ze die vast van haar overleden partner heeft "gestolen" neemt ze ontslag. Maar de schoorsteen moet roken en zo komt ze via de goedgevulde lunchtrommel van haar dochter terecht in een kookprogramma. Ook hier weigert ze zich aan te passen aan de wensen van de zenderdirecteur en tot iedereens verbazing wordt het programma een enorme hit, vooral omdat ze tijdens het koken allerlei principes van de chemie uitlegt. Al snel zit het publiek vol vrouwen die met pen en schrift in de aanslag deze "colleges"  volgen en zo ontstaat er een hele groep geëmancipeerde vrouwen die geen genoegen meer nemen met uitsluitend een rol achter het aanrecht. Ook de oppas van haar dochter durft eindelijk toe te geven dat ze gevangen zit in een afgrijselijk huwelijk en slaat haar vleugels uit. Uiteindelijk komt Elizabeth weer terug op de plaats waar ze hoort, maar daar gaat het één en ander aan vooraf.

Een boek dat je met gekromde tenen leest voor wat betreft en vooroordelen en neerbuigende gedragingen van de (meeste) mannen, met een lach op je gezicht omdat Elizabeth echt niet toegeeft aan alles wat er van haar als vrouw verwacht wordt en een vuist in de lucht omdat het met de vrouwen goed afloopt. Een heerlijk boek.

Terug naar de lijst met boekrecensies

1236. Angela Marsons - Guilty mothers

Als een moeder afgeslacht gevonden wordt en haar dochter onder het bloed in de naastgelegen kamer zit lijkt Kim Stone en haar team een gemakkelijke zaak te hebben. Maar als er even later weer een vermoorde moeder en vervolgens nog één wordt gevonden blijkt de zaak toch niet zo eenvoudig te liggen en moet het team vol aan de bak. De overeenkomst tussen de gedode vrouwen blijken de missverkiezingen voor kleine meisjes te zijn, waar de dochters van de vrouwen jaren geleden aan deelgenomen hebben en dat blijkt een wereld op zich te zijn. Sommige moeders waren echte slavendrijvers, andere moeders en dochters zagen het meer als een leuke manier om iets samen te doen, maar de moordenaar is duidelijk niet gecharmeerd van de moeders (of van de missverkiezingen). 

Ondertussen  wordt er ook nog een lijk van een twee jaar geleden verdwenen man gevonden en is het al snel duielijk dat er zich rare zaken afspelen in het huis van de vriendin van de man. Ook hier moet het team aan de bak en ook hier speelt de moeder-kindrelatie een cruciale rol, zij het op een heel andere manier.

Zoals gebruikelijk de laatste tijd weer twee verhalen voor de prijs van één. Een boek dat lekker wegleest dat een inkijkje geeft in een wereld die ik (gelukkig) helemaal niet ken.

Terug naar de lijst met boekrecensies

1237. Olga Tokarczuk - Empusion

In 1913 reist de Poolse ingenieurstudent Mieczyslaw Wojnicz naar het sanatorium in Görbersdorf, waar hij zijn intrek neemt in een herenpension naast het eigenlijke sanatorium om daar te genezen van zijn (nog niet erg ver gevorderde) tuberculose. Het leven in een sanatorium is saai met veel dagelijkse routine en veel rusten en dus wordt er onder het genot van één of meer glaasjes zelfgestookte Schwärmerei veel gediscussieerd door de heren die het pension bevolken. Daarbij worden alle misogyne vooroordelen over vrouwen openlijk en regelmatig gebezigd. Wojnicz is nog jong en luistert meer dan dat hij heel actief aan de discussies deelneemt. Ondertussen raakt hij steeds beter bevriend met Thilo, een kunstgeschiedenisstudent waarmee het steeds slechter gaat en die niet erg goed in de groep ligt omdat hij redelijk openlijk homoseksueel is. En ondertussen speelt de dood een belangrijke rol: de vrouw van de waard pleegt zelfmoord, maar niemand besteedt daar veel aandacht aan, op de begraafplaats liggen veel doden die allemaal met elkaar gemeen hebben dat ze begin november gestorven zijn en het wordt dan ook deuilijk dat er begin november iets gruwlijks staat te gebeuren. Wojnicz wordt persoonlijk gewaarschuwd door één van de gasten en door de dokter, maar neemt de dreiging niet al te serieus tot het begin november is en hij het middelpunt van de dreiging wordt. Tijdens deze scène wordt het eindelijk ook duidelijk wat Wojnicz echt "mankeert" en neemt hij uitendelijk een levensveranderende en dappere beslissing.

Een boek dat een soort van vrouwelijk antwoord moet zijn op De Toverberg van Thomas Mann. Een boek dat ik in de kast heb staan sinds er een nieuwe vertaling van uitgekomen is, maar dat ik nog steeds niet gelezen heb. Ik vond dit boek aardig, maar niet wereldschokkend, maar dat kan ook komen omdat de De Toverberg nog niet gelezen heb.

Terug naar de lijst met boekrecensies

1238. Roddy Carroll - Killing Thatcher

Lang, lang geleden las ik "De dag van de jackhals" van Frederick Forsyth, nog steeds één van de spannendste boeken die ik ooit gelezen heb. "Killing Thatcher" is De dag van de jakhals, maar dan waar gebeurd. In dejaren '70 en '80 probeert de IRA het leven in het Verenigd Koninkrijk zo veel mogelijk te verstoren door het vermoorden van tegenstanders en bomaanslagen. Deze periode wordt "The Troubles" genoemd. De grootste tegenstander van de IRA is Margaret Thatcher, die weigert te buigen voor het geweld en de hongerstakingen. Dus gaat de IRA een aanslag plannen op het congres van de Tories in Brighton, en in het bijzonder op Margaret Thatcher. Maar omdat de IRA vol zit met verraders moet dit in het diepste geheim gebeuren en worden er dus zo min mogelijk mensen bij betrokken. Ze maken gebruik van één van hun beste bommenleggers, Patrick Magee, die bijna een maand voor het congres de bom plaatst. Bij de bomaanslag wordt het halve hotel verwoerst en ontsnapt Thatcher ter nauwernood aan de dood, maar 5 mensen laten het leven. En daarna begint de jacht op de -in eerste instantie- nog onbekende bomlegger door een heel leger van verschillende politie- en geheime dienstafdelingen.

Wat het boek zo goed maakt is dat het in drie delen is opgedeeld (de geschiedenis en weg naar de bomaanslag, de bomaanslag en de jacht op de bommenlegger) en dat het allemaal heel erg geschreven is vanuit het prespectief van de (hoofd)rolspelers: de ene keer zit je in het leven en hoofd van Magee, de andere keer van één van de vele politieagenten en de derde keer in dat van Thatcher en dat alles tegen de achtergrond van de politiek van de jaren '80. Het boek is heel soepel geschreven door iemand die duidelijk journalist is. En dit is een deel van de geschiedenis waar wij als Nederlanders bar weinig vanaf weten, dus het is een goede manier om te begrijpen hoe "The Troubles" ontstaan zijn en verliepen en uiteindelijk ook hoe Gerry Adams de IRA en vooral Sinn Fein omwerkte tot een politieke organisatie. Een boek dat is echt heel snel heb uitgelezen.

Terug naar de lijst met boekrecensies

1239. Stephen King - You like it darker

Een boek met twaalf korte verhalen, variërend in lengte van een paar pagina's tot meer dan honderd pagina's met als overkoepelend thema: spanning en horror. Ik vond de horror vaak wel meevallen, maar Stephen King slaagt er altijd in om de spanning op te voeren en schrijft enorm soepel. Toch was dit boek niet helemaal mijn ding en ik denk dat dit komt omdat ik niet zo van de korte verhalen ben. Ik vind het lekker om me helemaal in een verhaal onder te kunnen dompelen en als het goed geschreven is is het wat mijn betreft: des te langer des te beter. Dat zie je ook trerug in mijn voorkeuren: het beste verhaal voor mij was ook meteen het langste verhaal: Danny Coughlin's bad dream.

In Danny Coughlin's bad dream blijkt een droom van Danny te leiden naar een vermoord meisje achter een verlaten tankstation in the middle of nowhere. Danny heeft nog nooit een voorspellende droom gehad en als hij -op niet al te handige wijze- de politie inlicht valt de verdenking dan ook al snel op hem. Daar zijn absoluut geen bewijzen voor, maar één politieagent heeft last van ernstige kokervisie en doet er alles aan om te bewijzen dat Danny de dader is. Chapeau voor Danny die ondanks alles heel rustig blijft. Ik zou allang uit mijn vel gesprongen zijn. Als alles uiteindelijk opgelost is volgt aan het eind nog een leuke twist, waar je in je verbeelding weer mee verder kan...

Verder veel verhalen over al wat oudere mensen. In de recensies zag ik dat veel mensen zich stoorden naar de vele verwijzingen naar de COVID pandemie. Ik vond het nogal meevallen en waarschijnlijk heeft King deze verhalen her-/geschreven tijdens deze pandemie, dus logisch dat er verwijzingen inzitten. Het geeft wel aan hoe verscheurt de (Amerikaanse) samenleving is over dit onderwerp. King is een erkende democraat en dat betekent dat hij voor een deel van het lezerspubliek bij voorbaat al verdacht is.

O ja, het verhaal over de turbulentie had ik, op aanraden van een recensie, even overgeslagen tot ik weer thuis was van mijn werkreis naar Kameroen, maar ik vond het uiteindelijk wel meevallen.

Terug naar de lijst met boekrecensies

1240. Haruki Murakami - De stad en zijn onvaste muren

De hoofdpersoon is 17 als hij een 16-jarig meisje ontmoet. Ze kunnen eindeloos met elkaar praten, maken lange wandelingen en "verzinnen" samen een stad in een alternatieve wereld waar de eenhoorns door de straten lopen, een rivier doorheen stroomt en die omgeven is door ondoordringbare muren. De hoofdpersoon wordt hopeloos verliefd op het meisje, maar zij kan zich niet 100% aan hem geven omdat ze eigenlijk uit die stad komt. En dan op een dag is ze opeens verdwenen zonder een spoor na te laten... 

De hoofdpersoon besluit naar de stad te gaan, waar hij aan de poort zijn schaduw af moet staan. Hij wordt oude dromenlezer in de bibliotheek zonder boeken waar het meisje ook werkt. Ze krijgen een soort van platonische verhouding, maar uiteindelijk besluit de jongeman om terug te gaan naar de echte wereld. Hij haalt zijn schaduw op bij de pportwachter en samen vluchten ze richting de diepe waterpoel waar ze uit de stad kunnen ontsnappen. Wie er precies ontsnapt (de man, zijn schaduw of allebei) is niet geheel duidelijk.

Bij terugkeer in de "gewone" wereld neemt hij als volwassen man een baan aan als directeur van een bibliotheek in een klein stadje in de bergen. Hij wordt aangenomen door de vorige directeur, maar daar blijkt iets bijzonders mee aan de hand te zijn. Het leven van de hoofdpersoon gaat zijn gangetje: op maandag is de bibliotheek dicht en dan gaat hij naar de begraafplaats en daarna koffie drinken met een blauwebessenmuffin bij een klein koffiezaakje waar hij langzaam een vriendschap opbouwt met de eigenaresse. In de bibliotheek leert hij een autistische jongen met een hoody met de yellow submarine van de Beatles kennen die hem op een dag een plattegrond van de ommuurde stad geeft en zegt dat hij dromenlezer wil worden. Uiteindelijk gaat de man weer terug naar de ommuurde stad en omt daar de autistische jongen weer tegen. De vraag  blijft hangen welk deel van de man zich wanneer in welke werkelijkheid heeft bevonden.

Dit is een hele korte samenvatting van een verhaal van ruim 600 bladzijden dat op de gebruikelijke Murakami-manier voortkabbelt in een wereld die bijna normaal is. Ik ben van jongs af aan al dol op magisch realisme en kan me heerlijk mee laten slepen in de wereld van Murakami, waar weer heel veel elementen terugkeren die je bijna altijd in zijn boeken aantreft: een put, een kat, een verwijzing naarde Beatles. De overgang van Stephen King naar Murakami vroeg wel een een verandering van versnelling. Uiteindelijk net geen 5 sterren, maar wel een hele ruime 4.

Terug naar de lijst met boekrecensies

1241. Édouard Louis - Veranderen: methode

Eddy Bellegueule wordt geboren in Noord-Frankrijk in een straatarm gezin aan de onderkant van de sociale, culturele en economische ladder. Hij merkt al heel snel dat hij aders is dan de anderen: slimmer, homo, gevoeliger en vooral erop gespitst om zijn leven te veranderen. Dat weet hij in stappen te bereiken door eerst toegelaten te worden op het lyceum in Amiens, daar hartsvrienden te worden met Elena die uit een bovenklasse gezin komt waar ze boeken lezen, muziek spelen en praten tijdens het eten. Hier kijkt hij allerlei methoden af die hij kan gebruiken om zichzelf te veranderen en wordt hij door haar moeder ook voor het eerst aangesproken met Édouard in plaats van Eddy. Aan het eind van zijn lyceumjaren gaat hij zijn seksualiteit verkennen en (ik mag toch wel zeggen) dumpt hij Elena voor een hele rij rijke en/of aristocratische oudere mannen die hem allemaal helpen om zichzelf steeds een stukje verder te veranderen. Dat doet hij vooral door als een spons alle kennis en gewoonten af te kijken en op te zuigen en heel veel te lezen, iets wat hij tot zijn zestiende eigenlijk niet gedaan heeft. En zo ontstaat uit Eddy Bellegueule langzamerhand Édouard Louis, maar of die nou echt is is niet is iets waar over te discussiëren valt.

Een boek dat stemt tot nadenken als je zelf in een arm middenklassegezin opgegroeid bent maar wel op een onafhankelijk gymnasium gezeten hebt in de jaren '70 tussen de (voornamelijk) kakkers: in hoeverre heeft dat mij beïnvloedt? Wat heb ik van huis meegekregen en wat heb ik afgekeken? Gelukkig was de uitkomst positief. Bedankt ma!

Veranderen: methode is een autobiografisch verhaal waarin de schrijver zichzelf niet spaart. En Édouard Louis kan schrijven, dus het leest lekker weg.

Terug naar de lijst met boekrecensies

Voor reacties (anti-spam: verwijder XX uit adres)

Terug naar de vorige 30 boekrecensiesTerug naar de lijst met boekrecensies