Boekrecensies 481-510

481. David van Reybrouck - Congo, een geschiedenis

De geschiedenis van het grootste land van Afrika, een lappendeken van volken, invloedssferen, landschappen, maar vooral letterlijk en figuurlijk een goudmijn van natuurlijke grondstoffen. Na de "ontdekking" van de binnenlanden was het land lang het privé-bezit van de Belgische koning Leopold II, die niet geïnteresseerd was in het welzijn van zijn onderdanen, maar vooral hoe hij zo veel mogelijk geld kon verdienen. De Congolezen waren echter wel goed genoeg om mee te vechten in de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Daarna werd er krampachtig vastgehouden door België aan zijn kolonie, maar uiteindelijk kwam dan in 1960 de onafhankelijkheid: met een land zonder noemenswaardig geschoold kader, waar de antropologie "stammen" had gedefinieerd die er niet waren, maar waar mensen vervolgens wel naar gingen leven (en vooral anderen haten), en waar niemand eigenlijk precies wist hoe het nu moest. Lumumba werd al snel afgezet, Mobutu kwam aan de macht, werd steeds gekker en ging steeds beter voor zichzelf en zijn naasten zorgen door de rijkdommen van het land te verkwanselen. Na een oorlog waarbij Uganda en Rwanda een vies spelletje speelden kwamen de Kabila's (eerst Sr. toen Jr) aan de macht, maar het Grote Graaien ging gewoon door: parlementsleden namen steeds als eerste een wet aan om hun salarissen te verdubbelen en 4-wheel drives te kopen, terwijl van het in koloniale tijd best wel goede wegennet niets meer over is. En ondertussen lijdt het gewone volk: enorm analfabetisme, allerlei besmettelijke ziekten, chronische ondervoeding. Langzamerhand komen nu de Chinezen binnen, die (slechte) wegen aanleggen in ruil voor enorme concessies aan grondstoffen en een afzetmarkt voor al hun goedkope, derderangs meuk.

David van Reybrouck beschrijft deze diepe, diepe droefenis met humor, compassie en soms ook bedekte woede. Zijn informatie heeft hij vooral verzameld door enorme hoeveelheden gewone en minder gewone mensen te interviewen: van werkers in de mijnen tot een veldheer die aangeklaagd wordt wegens misdaden tegen de menselijkheid, van een oude jazzmuzikant tot een lerares die zich sterk maakt voor een nieuw Congo. Daardoor wordt het vooral een heel menselijke geschiedenis, waarbij je je blijft verbazen dat één van de potentieel rijkste landen ter wereld in de praktijk één van de armste is, juist door zijn rijkdom waar iedereen om vecht. En tijdens het lezen van dit boek moest ik voor mijn werk drie projectvoorstellen op het gebied van gezondheidszorg in Congo beoordelen: daar ga je dan toch heel anders naar kijken...

Terug naar de lijst met boekrecensies

482. A.S. Byatt - The children's book

This book follows a number of families during the last decade of the19th century and the first two decades of the 20th. Most families are kind of arty (writng, acting, pottery) and free-thinking. The children grow up in the countryside and there are a lot of typical higher middle class interactions. As time goes by the children grow up, some for the better (daughter Dorothy who reaaly wants to become a surgeon in a time when this was considered to be unsuitgable for girls), some for the worse (son Tom who from a bright young boy becomes an extremely sombre and withdrawn adult). It all ends just after the disastrous First World War, that marks the end of the innocent years.

I'm not much of a fan of "Victorian books", but this one,despite the about 50 or so main characters, was wonderful. It is a book that one has to read fast to keep track of all the storylines. An overview of all the characters and their family relationships would have been helpful.

Terug naar de lijst met boekrecensies

483. Stieg Larsson - The girl who kicked the hornet's nest

The third part of the Millennium trilogy starts where part 2 stopped: Lisbeth and Zalachenko are both admitted to hospital with severe injuries. Almost as soon as she is operated upon the authorities try to get Lisbeth moved from the hospital to prison, but luckily she has found a guardian angel in the doctor who has operated her. It soon becomes clear that there is a conspiracy and cover-up operation going on: Zalachenko gets killed, Blomquist's appartment is broken into and other strange things happen. More and more leads point towards a rogue section inside Säpo, the Swedish secret police. Luckily there are also good factions within Säpo and so it ultimately becomes a fight between the good guys (a combination of journalists, police, and private security people) and the bad guys. It all culminates in the trial of Lisbeth Salander and another bestselling issue of Millennium.

A joy to read, pity that this is only a trilogy. All the strings come together in this third part and no loose ends are left.

Terug naar de lijst met boekrecensies

484. David Mitchell - The thousand autumns of Jacob de Zoet

Jacob de Zoet comes from Zeeland in Holland and travels to the Dutch trading post Dejima off the coast of Nagasaki, Japan in 1799. He is going to serve as the assistant of the new governor for 5 years after which he intends to return to his birth town to marry his fiancee. But history takes over from him: 1799 the East Indies Company (the VOC) goes broke, so the small group of ex-VOC employees are more or less captured on their small island as Japan is still isolating itself from the rest of the world. For 12 long years this small band of very different individuals has to survive. In itself a theme for a book, but not what Mitchell concentrated upon, even though the collaboration and shifting alliances get some attention.

Despite his good intentions Jacob de Zoet falls in love with a girl who is training as a doctor. When this Aibagawa disappears into a cloister, he cannot do much. However, in an unexpected allience with his interpreter they take on the bad genius, abbott Enomoto. It takes Jacob 12 years, but in the end he gets his revenge...

A rich and winding story that gives an insight into life on Desjima, life in 18th century Japan and, I had not expected this, has a thriller-like storyline of love, trust and betrayal as well. As a matter of principle I read books that are originally written in English in English, but for a Dutch person it is strange to read Dutch conversations in English.

Terug naar de lijst met boekrecensies

485. Bernard Cornwell - The last kingdom

As a young boy Uhtred, son of an Earl in 8th century England, loses first his older brother and then his father in the fight against the Danes. He himself is captured and adopted as a kind of stepson by one of the nobles of the Danes, Ragnar. He first believes that his allience now is with the Danes, but in the end he realizes that he is an English boy after all. Nevertheless, he remains a heathen until his death, simply because Odin and Valhalla seem to him much more fun than God en Heaven. And in the meantime he is fighting, fighting, fighting. First with the Danes, then with the Wessex people. And the fighting is described in all its gory details: beheadings, disembowelments, torture, you name it and it described. Not for the fainst hearted and those with a weak stomach. But apart from the fighting the book also described the turmoil of the Danes occupying most of England and the initial apathy and lack of organization that very nearly made England a Danish colony. So an important historical peiod, but the book might have concetrated a bit less on the unpleasant details.

Terug naar de lijst met boekrecensies

486. Lee Child - 61 hours

This time Jack Reacher, the hero of the Lee Child thrillers, is on his way to nowhere when he gets stranded in South Dakota in mid-winter (temperatures of minus 30). Strange things are happening in the small town of Bolton, where assistant chief of police Peterson tries to keep the department functional despite a group of bikers, some uprisings in the enormous correctional facility and a witness, an old lady who has seen a drugs deal and is now under constant death threat. Reacher, with his army background, is stranded anyway, so he takes on the task to get more information from his former army unit and trying to protect the old lady when all cops have to rush off  for the prison. It quickly becomes clear that there is something fishy going on in the bikers' camp, that a drugs dealer in Mexico is involved and that there is a hitman somewhere in Bolton, but tying all these threads together proves challenging. And in the meantime the clock keeps ticking...

A real page turner: you know that something will happen because from the beginning the clock ticks: 61 hours to go, 60 hours to go, 59 hours to go... But what this "something" is only becomes clear i nthe last half hour or so. Before that a lot of secrets get uncovered. The book ends with a real cliffhanger (so I'll have to reach its sequel as well).

Terug naar de lijst met boekrecensies

487. Abdellah Taïa - Rendez-vous

Abdellah Taïa vertelt in dit boek over zijn jeugd in Marokko, de talloze familieleden, zijn liefde voor de bioscoop en de verhalen. Maar ook over zijn eenzaamheid als ontluikende homoseksueel en zijn gang naar Parijs, waar hij zichzelf kan zijn: schrijver en een man die van mannen houdt. Als hij weer teruggaat naar Marokko heeft hij het niet gemaakt: geen BMW, geen schreeuwende gouden horloges en daarom wordt hij met name door de mensen buiten zijn directe familie met de rug aangekeken.

De verhalen zijn gezellig en schetsen een beeld van het alledaagse leven in Marokko: de uitzichtloosheid voor de jeugd, die leidt tot prostitutie, maar ook de kleurrijke ouderen, met name vrouwen, die zich ondanks alles toch niet zo heel veel van de mores van het land aantrekken. Toch zijn de verhalen in mijn ogen weinig uitgebalanceerd: het grootste deel gaat over de jeugd van de schrijver, zijn leven in Parijs wordt weinig uitgelicht en van de 19 verhalen gaan er opeens 5 (14 t/m 18) over andere personen, alsof the schrijver deze verhalen toch nog op de plank had liggen en kwijt moest.

Terug naar de lijst met boekrecensies

488. Leanne Shapton - Belangrijke voorwerpen en persoonlijke bezittingen uit de collectie van Lenore Doolan en Harold Morris, inclusief boeken, kleding en sieraden

Lenore Doolan en Harold Morris leren elkaar tijdens een Halloweenparty in 2002 kennen. Zij is culinair journalist, gespecialiseerd in taarten, hij is fotograaf en reist als zodanig de hele wereld over. Ze beginnen een relatie, gaan in 2005 samenwonen en gaan in 2006 weer uit elkaar. Tot zover niets bijzonders. Het bijzondere is dat dit verhaal verteld wordt aan de hand van een veilingcatalogus waarin voorwerpen van Lenore and Harold geveild worden. Zo kom je erachter dat Harold's moeder Lenore allerlei rare voorwerpen met hondjes gaf, die helemaal niet haar smaak waren, dat Harold wel erg weinig rekening met Lenore hield en dat Lenore haar persoonlijke ervaringen in haar taartencolumns verwerkte. En zo kan je langzaam reconstrueren hoe de relatie van begin tot eind verlopen is, een echte speurtocht dus...

Dat is toch het leuke van een leesclub: soms moet je boeken lezen waar je anders echt niet opgekomen was. En ook een compliment aan de bibliotheek in Amsterdam Osdorp die dit ongewone boek "gewoon" in de collectie had. Een heel ongewoon boek, leuk bedacht, met allerlei bizarre voorwerpen die de schrijfster - die niet onverwachts ook illustrator is - met zorg bij elkaar gekozen heeft.

Terug naar de lijst met boekrecensies

489. Herman Koch - Het diner

Paul en zijn vrouw Claire gaan uit eten bij een heel chique restaurant met Paul’s broer Serge en zijn vrouw Babette. Serge is de gedoodverfde volgende minister-president van Nederland, maar er is iets wat de twee echtparen moeten bespreken. In de ogen van Paul is zijn broer een oppervlakkige, statusbeluste eikel, die alles doet met zijn image in zijn achterhoofd. Maar gedurende het verhaal blijkt dat Serge eigenlijk de enige van het gezelschap is die deugt. De zoons van Paul en Serge blijken - op zijn zachtst gezegd - rottigheid uitgehaald te hebben en de vraag is hoe daarmee om te gaan. Babette wil dolgraag dat haar man minister-president wordt, Claire is bereid om door roeien en ruiten te gaan voor de toekomst van haar zoon en Paul heeft zoveel empathie met zijn zoon dat ook hij bereid is om te vergeven. Alleen Serge houdt zijn rug recht en is bereid de uiterste consequentie te trekken. En ondertussen loopt het gedrag van de zoons nog verder uit de hand. En dit alles onder het genot van veel te duur eten (een “aperitief van het huis” voor 10 Euro) en veel te veel drank, wat de beslissingen ook niet helderder maakt en de gemoederen verhit.

 Uit mijn omgeving hoorde ik gemengde reacties, dus tijd om het boek zelf te lezen. Een aardig boek, maar in mijn ogen niet het meesterwerk waar sommigen het voor houden. De beschrijvingen van het Michelinsterren restaurant is bij tijd en wijle hilarisch en het is knap dat de auteur er in slaagt je iemand eerst een eikel te laten vinden om je vervolgens in te laten zien dat het de persoon is die deugt. Met plezier gelezen.

Terug naar de lijst met boekrecensies

490. Lee Child - Gone tomorrow

What do you do when you sit in the New York subway across from a person who shows all the signs of being a suicide bomber? Jack Reacher decides to talk with the lady in question and is rewarded by an authentic suicide. From then on everything becomes very weird: the police, the FBI, some other American agencies and the entourage of a politician who wants to be selected into the Senate all keep harassing Reacher, but they also claim all that he is not a suspect, just has to get off their turf. But Reacher being Reacher wants to get to the bottom of it all. He gets some help from the brother of the lady who committed suicide and from one of the agents of the NYPD, but for the rest he has to handle an extremely cruel and vicious team of opponents all by himself. An action thriller that ends with some extremely gross scenes.

Terug naar de lijst met boekrecensies

491. Tomas Ross - De marionet

Wat als Pim Fortuyn niet was doodgeschoten op 6 mei 2002, maar de moordenaar het op iemand anders had voorzien? Wat als Hans Wiegel besloten zou hebben om over te stappen naar de LPF? En wat als Pim Fortuyn chantabel was geweest? Thomas Ross werkt dat scenario uit, waarbij hij in de huid van Pim Fortuyn en van een aantal personages kruipt: die van Pim Fortuyn, van een journaliste die voor de LPF werkt, van een fotograaf van de NRC, een leerling-journaliste van het Friesch Dagblad en van een oud-medewerker van de veiligheidsdienst. Allemaal komen ze erachter dat er iets geks gaande is rond Fortuyn en langzaam maar zeker wordt min of meer duidelijk wat dat is. Maar of het genoeg is om Fortuyn van de ondergang te redden…

Op zich een lekker leesbaar boek, maar het wordt niet helemaal goed uitgewerkt. Voor mijn gevoel zijn er wat losse eindjes en ook wel een enorme Deus ex Machina op het eind. En waar Pim nou precies lid van was??

Terug naar de lijst met boekrecensies

492. Simone van der Vlugt - Jacoba, dochter van Holland

Jacoba van Beieren werd aan het begin van de 15e eeuw op 16-jarige leeftijd Gravin van Holland en ze werd meteen in het diepe gegooid: veel edelen dachten wel even over haar heen te kunnen lopen (een vrouw aan het hoofd...), de steden waren in opkomst en de poorters eisten meer macht tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten en haar oom konkelde om haar van haar troon te stoten. Ten zuiden van de Nederlanden slaan de Engelsen en Fransen elkaar bij voortduring de hersens in, waarbij de Fransen ook nog eens met een schuin oog naar het noorden kijken en tot overmaat van ramp is iedereen familie van iedereen, wat de verhoudingen nog ingewikkelder maakt. Net voor haar troonsbestijging is ook haar jonge echtgenoot Jean, met wie ze een innige band had, overleden, dus er wordt ook nog eens naarstig gezocht naar een nieuwe echtgenoot. Dat wordt Jan van Brabant: het is een eikel van de eerste orde, maar hij brengt flink veel land en een fraai leger mee, dat uiteindelijk meer last dan plezier blijkt op te leveren. En zo volgen we Jacoba in haar strijd om de macht, om een goede echtgenoot, in de liefde en in flink wat oorlogsgeweld.

Eigenlijk realiseer je je niet echt hoe belachelijk jong regenten in die tijd soms waren: nu doet een 16-jarige eindexamen HAVO, maakt zich druk op Twitter en wat ze 's avonds aan moet, toen werd je geacht een heel land te besturen. Het is wel een beetje een vrouwenboek: aan de ene kant wordt Jacoba neergezet als een hele sterke, onafhankelijke dame, maar ziet ze een leuke man, dan laat ze alles uit haar handen vallen en gaat in Engeland druk zitten zwijmelen. Ik denk dat dat in het echt toch wel wat anders zal zijn gegaan. Maar toch een heel leesbaar boek.

Terug naar de lijst met boekrecensies

493. Arnon Grunberg - Tirza

Jörgen Hofmeester woont met zijn dochter Tirza aan de sjieke Van Eeghenstraat in Amsterdam. En Jörgen is erg gesteld op wat status: zijn dochter is niet gewoon hoogbegaafd, maar volgens hem hoog-hoogbegaafd, hij is boventallig verklaard als redacteur bij een uitgeverij, maar heeft dat nog een niemand gezegd en nu, bij het afstudeerfeestje van zijn dochter Tirza, is er niets belangrijker dan de sushi en sashimi die hij voor zijn gasten maakt. En dan begint alles in sneltreinvaart af te brokkelen: zijn weggelopen echtgenote komt terug en hij is te slap om haar het huis uit te zetten, tijdens het feestje wordt hij zo dronken dat hij het aanlegt met een klasgenote van zijn dochter en tot overmaat van ramp blijkt Tirza's vriend, die hij die avond voor het eerst ontmoet, sprekend te lijken op de 20e kaper van 11 september: Mohammed Atta. Althans, dat laatste vindt Hofmeester. Het wordt steeds duidelijker dat Hofmeester een ongezond nauwe band met zijn jongste dochter heeft en dat hij zich bijzonder bedreigd voelt door iedereen die haar van hem af dreigt te nemen. En om zijn dochter nou voor een laf jaar op reis te sturen naar Afrika met een vliegtuigkaper, dat is toch net een brug te ver. De vriend, die in werkelijkheid Choukri heet, is een uitermate aardige en beleefde jongen, die tijdens het laatste weekend voor vertrek, wanneer ze met z'n drieën in een huisje inde Betuwe zitten, echt alles probeert om Hofmeester ervan te overtuigen dat hij deugt en zijn dochter waard is. Maar uiteindelijk gaat het helemaal mis...

Na een paar weken vertrekt Hofmeester totaal onvoorbereid naar Namibië om daar Tirza te gaan zoeken. In plaats van Tirza vindt hij een klein straatmeisje, dat hem "company" aanbiedt en dat hij in een vlaag van medelijden?  mededogen? behoefte aan gezelschap? mee op sleeptouw neemt. Uiteindelijk wordt zij zijn redding of zijn ondergang, het is maar hoe je het bekijkt.

Ik heb een soort haat-liefdeverhouding met Grunberg: knappe boeken, goed verhaal en toch vind ik het niet lekker lezen, zonder dat ik kan zeggen waar dat nou precies aan ligt.

Terug naar de lijst met boekrecensies

494. Yves Petry - De maagd Marino

Meteen in het eerste hoofdstuk steekt Marino Mund zijn vriend Bruno Klaus dood, snijdt zijn penis af, plus 8 lapjes "biefstuk", snijdt het lijk aan stukken en begraaft het in de achtertuin. Tijdens de zitting wordt duidelijk dat dit met wederzijds goedkeuren plaats heeft gevonden en wordt Marino uiteindelijk maar tot 10 jaar (met een beetje goed gedrag vrij in 3 jaar) veroordeeld. Tot zover het ranzige deel van het verhaal. Wat volgt is het uitzichtloze deel: de gedachten van Marino worden gestuurd door die van de dode Bruno en zo wordt het verhaal verteld van twee mannen met een leeg, uitzichtloos bestaan: de wat autistisch aandoende Marino, die zich vastklampt aan zijn moeder en in een speciaal voor hem opgezette winkel in automatiseringsspullen werkt en de mislukte universiteitsmedewerker Bruno die zich weigert te schikken in de wetenschappelijke mores van "publish or perish" en er na 15 jaar achterkomt dat hij ook niet achter zijn college over hoogtepunten in de literatuur staat, ontslag neemt, verzandt in porno kijken en besluit op 42-jarige leeftijd te laten vermoorden.

Een heel nihilistisch verhaal, gebaseerd op het verhaal van de Duitse kannibaal Arwin Meiwis, die met toestemming van zijn slachtoffer deze ontmande en vervolgens vermoordde. Doordat het ranzige deel van het verhaal zich meteen in het eerste hoofdstuk afspeelt ("dan hebben we dat maar gehad") krijgt het boek daarna alle kans om een literair werk over uitzichtloze levens te worden. Wel mooi geschreven, maar de keus van de namen is wel wat goedkoop: Marino MUND voor de kannibaal, Eveline TITS voor de vrouwelijke advocaat en Rik GROOT voor iemand met hele korte beentjes. 

Terug naar de lijst met boekrecensies

495. Jo Nesbo - The snowman

Oslo police detective Harry Hole tries to solve the disappearance of a mother of a small boy, only to find out that in the last 20 years and so mothers have disappeared regularly all over Norway. This all of a sudden makes this disappearance one in a series that can be connected to a serial killer. A mad race to find the serial killer before he can strike again start, with not much more to go on than that his "fingerprint" includes the presence of a snowman on the site. When the body of the first mother is found and yet another mother is killed, Harry realizes that the killer is changing his pattern. After much thinking, it seems that the common denominator lies in the children of the mothers, but the first suspect -a very serious one- is found to be a victim, and the second suspect goes completely haywire, but is also not the killer. In the end the story takes a twist that makes the killer come very close to Harry and what is most dear to him.

A nice story, but a lot of twists and turns. The cover claims that this is "the next Stieg Larsson, but I do not immediately see the connection: this book is a straightfoward police detective, Stieg Larsson's books contain much more social criticism. Not unpleasant to read, but not an absolute must either...

Terug naar de lijst met boekrecensies

496. Gustaaf Peek - Ik was Amerika

Een boek dat de levensverhalen vertelt van 3 mensen: 1 Nederlander en 2 Amerikanen. Dirk vocht als frontsoldaat voor de Nazi's in Noord-Afrika, werd opgepakt en verscheept naar een krijgsgevangenenkamp in Texas. Daar ontmoet hij de zwarte Harris en zijn halfzusje Sissy. Er ontstaat een vriendschap tussen de twee mannen die in het Zuiden van de Verenigde Staten in de jaren '40 niet echt gewaardeerd wordt door een groot deel van de bevolking, wat soms betekent dat ze letterlijk moeten rennen voor hun leven.

Na de oorlog gaat Dirk terug naar Nederland, waar hij zijn verleden probeert te verbergen, Harris begint een sigarenzaak en ontmoet daar de liefde van zijn leven die hij verliest aan kanker en dan is er nog een Miss Williams, een jonge vrouw die in San Francisco bij een makelaarskantoor werkt en illegaal woont in de verlaten panden die te koop staan. Wat zij met het verhaal te maken heeft wordt pas duidelijk als Dirk als oude man naar Amerika reist om Harris nog één keer te ontmoeten.

Een prachtig boek, vol eenzame mensen, echte vriendschappen, grote liefdes, maar toch allemaal mooi en klein beschreven. Een aanrader.

Terug naar de lijst met boekrecensies

497. Rob Wijnberg - Nietzsche & Kant lezen de krant

Wat is er inconsistent aan de ideeën van Rita Verdonk en Geert Wilders? Waarom redt Wouter Bos het ondanks zijn charme niet? Waarom kan de hedendaagse mens niet kiezen? Allemaal prangende vragen waar met het gedachtegoed van de klassieke filosofen, aangevuld met moderne denkers, een goede kijk op gegeven kan worden. En dat dan ook nog eens heel leesbaar. De stukjes hebben het formaat van een krantencolumn en er passen er dus een flink aantal in een boek. Lekker om zo af en toe een stukje te lezen. Rob Wijnberg is nog geen 30 en dan al zoveel kijk op de samenleving, daar kan ik als eenvoudige bèta alleen maar heel diep mijn petje voor afnemen.

Terug naar de lijst met boekrecensies

498. Harry Mulisch - De procedure

Viktor Werker is een gevierd moleculair bioloog: hij is als eerste moderne wetenschapper in staat geweest om uit niet levende materie leven te scheppen, zijn eobiont. Wat de eobiont precies is blijft een beetje in het midden, wel is duidelijk dat Viktor met zijn verhaal de hele wereld afreist en eigenlijk ook verwacht dat hij eerdaags de Nobelprijs zal winnen. Hij heeft echter niet alles wat zijn hart begeert: zijn vriendin Klara is bij hem weggegaan nadat hij op het moment suprème is weggelopen bij de geboorte van zijn dochtertje Aurora, dat een paar dagen voor de bevalling in de baarmoeder is overleden. Zittend op terrassen en balkons over de hele wereld schrijft Viktor brieven aan zijn ongeboren dochtertje, waarin hij tracht uit te leggen wat hij gedaan heeft, hoe hij daarin tegengewerkt werd en ook waar hij op dit moment mee bezig is (het onderzoeken van het DNA van apenmummies in Egypte) en ook tracht te verklaren waarom hij niet bij haar geboorte aanwezig durfde te zijn. Uiteindelijk betaalt hij voor zijn uitvinding de ultieme prijs...

Als één van de Grote Drie van de naoorlogse literatuur overlijdt moet er voor de leesclub natuurlijk een boek gelezen worden. Dat werd De Procedure. Bijna iedereen bleek het ooit gelezen te hebben, niemand kon zich meer herinneren waar het over ging, inclusief ikzelf. Het is een beetje een combinatie van gekoketteer van Mulisch met de bètawetenschappen en  tongue in cheek over een man die expres NIET naast de telefoon zit te wachten op het bericht dat hij de Nobelprijs heeft gewonnen. Als je het snel en aandachtig leest is het best een aardig boek met een -voor een wetenschapper- aantal heel herkenbare elementen over roem, uitvindingen, haat en nijd en -ook voor de niet-wetenschappers- de maakbaarheid van het leven.

Terug naar de lijst met boekrecensies

499. Bill Bryson - A walk in the woods

At the end of the 1990s one of the funniest  authors I know, Bill Bryson, is 44, overweight, not in the best condition and determined to walk the Appalachian trail, a more than 2000 mile hike from Georgia to Maine in the USA. He prepares very seriously: buys more gear than he can carry, reads all the contradictory information on how to handle when encountering bearsi and starts to wonder more and more whether this a good plan. And then he gets a call from an old friend, Katz, who he has not seen for 25 years, but who is willing to join him. And so they set off: in record colds and with no hiking condition to speak of, Katz throwing away nearly all their food because his backpack is too heavy, meeting people who get slightly (or more than that) on their nerves, smelly and dirty before long and generally getting into trouble every time they come back to "the civilized world". And this all very hilariously described by Bill Bryson.

Especially the beginning of the book is enormously funny and all through the book there are hilarious moments, but once their continuous journey stops and Bryson sets of for day hikes, the story gets more fragmented. But still, a very nice interlude to read between two heavy books.

Terug naar de lijst met boekrecensies

500. Laurent Binet - HhhH

"Himmler's hersenen heten Heydrich". Een heel intrigerende titel. Wat volgt is een verslag over de aanslag op Reinhard Heydrich, de man die de Endlösung ontwierp, een waar schrikbewind in Tsjechië voerde en in het algemeen een enorme macht had in het Derde Rijk. Als jongetje werd hij gepest met zijn schelle stem ("De geit") en gingen er geruchten dat hij deels joods was, als volwassene werd hij "Het blonde beest" genoemd en deed hij zijn uiterste best om te bewijzen dat hij een hekel aan joden had. Uiteindelijk wordt er op 27 mei 1942 een aanslag op hem gepleegd door drie leden van het leger in ballingschap die vanuit Engeland in Tsjechië gedropt zijn. In eerste instantie lijkt de aanslag te mislukken, maar uiteindelijk sterft Heydrich, 38 jaar oud, aan een bloedvergiftiging. De drie mannen die de aanslag plegen weten wonderwel te ontkomen, maar worden uiteindelijk verraden door een collega en sterven een heldendood in een kerk in Praag. Als vergeldingmaatregel maken de Nazi's ook nog eens twee complete dorpen met de grond gelijk en vermoorden hun inwoners.

Tot zover het verhaal dat iedereen kent. Wat het boek zo bijzonder maakt is dat het een heel persoonlijk verslag van Laurent Binet is over zijn zoektocht naar alle - maar dan ook alle- informatie die te maken heeft met alle spelers in dit drama: Heydrich, de soldaten Gabčík en Kubiš, de vele mensen uit het Tsjechisch verzet die hen hielpen, de president in ballingschap Edvard Beneš die de opdracht gaf tot de moord, en wie verder ook nog maar het pad kruist van de hoofdrolspelers. En bij iedere zin die Binet opschrijft houdt hij zichzelf tegen het licht: hij wil niets verdichten of verzinnen, maar een historisch verslag schrijven. Toch ontkomt hij er niet aan om zo af en toe te interpreteren. Dit heen en weer springen tussen verhaal en overwegingen zou heel vervelend kunnen zijn, maar ik vond het bijzonder boeiend. Een boek dat ik in één adem heb uitgelezen over een aanslag waar ik tot mijn schande weinig van wist.

Terug naar de lijst met boekrecensies

501. Arnaldur Indridason - Hypothermia

Op een dag wordt inspecteur Erlendur naar een vakantiehuis geroepen waar een dode vrouw aan een touw bungelt. Een overduidelijk geval van zelfmoord lijkt het, te meer daar de vrouw de laatste tijd behoorlijk depressief was na het overlijden van haar moeder.  Erlendur heeft toch een ongemakkelijk gevoel bij de zelfmoord, die te glad is, de echtgenoot reageert te perfect en de beste vriendin van de vrouw gelooft niet in de zelfmoord. Het is niet al te druk op de moordafdeling van de IJslandse politie, dus Erlendur duikt in het geval en komt er langzaam maar zeker achter dat er inderdaad wat losse eindjes zijn, die uiteindelijk bij elkaar te voegen zijn tot een moord die hij niet kan bewijzen. Ondertussen is hij ook nog bezig met een paar verdwijningszaken van meer dan 20 jaar geleden, die hij niet los kan laten omdat toen hij jong was zijn broertje spoorloos verdwenen is in een sneeuwstorm.

Op zich een goed verhaal, maar het gaat allemaal wel erg lang-zaam. Daardoor is het niet echt een page turner geworden. Niet het beste boek van Indridason...

Terug naar de lijst met boekrecensies

502. Adriaan van Dis - Tikkop

Marten Mulder is op uitnodiging van een oude vriend naar Zuid-Afrika gekomen. Jaren geleden was hij betrokken bij de antiapartheidsbeweging en zat hij in het "verzet" vanuit Parijs. Nu keert hij terug naar een dorp aan de kust van het multiculturele Zuid-Afrika waar de blanken achter hoge muren leven, de kleurlingen in het dorp proberen een bestaan bij elkaar te schrapen. De dorpsjeugd terroriseert de blanken of is aan de "tik", Afrikaans voor crack. Marten en zijn vriend Donald hebben allebei een zwak voor Hendrik, een tikkop (crackgebruiker) en de intelligente zoon van Charmein, de oesterverkoopster en vroegere hoer van het dorp. Als Marten en Donald een "sentimental journey" gemaakt hebben komen ze terug bij een verwoest dorp: een tsunami heeft alles weggevaagd. Na veel vijven en zessen komen ze erachter dat Hendrik in de gevangenis is opgesloten. Ze weten hem vrij te praten op voorwaarde dat ze zich over hem zullen ontfermen en zo zitten ze opgescheept met een boze puber met cold turkey. Uiteindelijk weet Hendrik te ontsnappen en besluit Marten, een ervaring rijker en een illusie armer, dat het tijd is om Zuid-Afrika achter zich te laten.

Adriaan van Dis schetst in heel mooi proza een somber beeld van Zuid-Afrika in het post-apartheidstijdperk: bange blanken, corrupte ambtenaren, veel werkloosheid, armoede, uitzichtloosheid. Zuid-Afrika heeft nog steeds één van de hoogste BNPs van Afrika ten zuiden van de Sahara, maar als je dit leest -en de documentaireserie van Adriaan van Dis bij de VPRO gezien hebt, vraag je je af waar het heen zal gaan.

Terug naar de lijst met boekrecensies

503. Joost de Vries - Clausewitz

Tim Modderman is bezig met een promotieonderzoek over de in de jaren '70 verdwenen schrijver Ferdynand LeFebvre, waarmee zijn vader een briefwisseling heeft onderhouden. De brieven, samen met een boekje van meneer Brissot uit 1988 dienen als de basis voor zijn proefschrift. Dat boekje heeft hij toevallig op de kop getikt en staat verder nergens geregistreerd. Dat betekent voor Tim dat hij daar naar hartelust uit over kan schrijven en dus eigenlijk na een half jaar zijn dissertatie al min of meer af heeft. Tijd om te luieren... Hij raakt echter verzeild in een zoektocht naar LeFebvre, waarbij hij met allerlei eigenaardige mensen in aanraking komt, die allemaal hun eigen verhalen hebben. Uiteindelijk belandt hij op een klein Grieks eiland, waar hij de geschiedenis van LeFebvre definitief afmaakt.

Normaliter schrijf ik meteen nadat ik een boek gelezen heb een recensie, deze keer duurde het wat langer. En ik merk anderhalve week later dat ik eigenlijk niet eens meer weet waar het boek over gaat. Het is niet echt een bijzonder verhaal (eerlijk gezegd kreeg ik een beetje een hekel aan Tim vanwege zijn plagiaat en die LeFebvre vond ik ook niet echt sympathiek) en ook de schrijfstijl is niet echt bijzonder. Ik heb me niet geërgerd tijdens het lezen, maar het is ook geen boek dat blijft hangen.

Terug naar de lijst met boekrecensies

504. Haruki Murakami - 1q84 boek 1

Aomame is een vrouw van 29 met een bijzonder beroep: ze is sportschoolinstructrice en huurmoordenares. Dat laatste doet ze niet zomaar, maar uitsluitend bij mannen die het verdienen om te sterven en bovendien op zo'n manier dat er geen moment getwijfeld wordt dat het een natuurlijke dood is. Wie die mannen zijn bepaald ze samen met een rijke Oude Dame. Het verhaal speelt zich af in 1984 en langzaam maar zeker verandert de wereld: er wordt verwezen naar gebeurtenissen in het verleden die Aomame zich niet kan herinneren, maar die wel in kranten terug te vinden zijn en aan de hemel verschijnt een tweede maan. Op basis daarvan begrijpt Aomame dat ze leeft in een soort van parallelle wereld in het jaar 1q84, waarbij de Q voor vraagteken staat ("question mark").

Tengo geeft wiskundeles op een bijlesinstituut en schrijft daarnaast verhalen en boeken, maar er is nog nooit iets van hem in boekvorm uitgekomen. Hij heeft een getrouwde vriendin die 1 keer in de week langs komt en eigenlijk vindt hij zijn rustige, regelmatige, saaie leventje wel best. Dan komt hij via zijn literair agent in aanraking met een mysterieus 17-jarig meisje, Fukaeri, dat een heel bijzonder verhaal te vertellen heeft, maar niet in staat is om het goed op te schrijven. Hij herschrijft het verhaal en daarmee wint Fukaeri de Debutantenprijs. Er gebeuren echter allerlei rare dingen en ook Tengo weet uiteindelijk niet meer precies in welke wereld hij nou leeft.

Tot zover 2 losstaande verhalen, maar langzaam maar zeker zie je allerlei verhaallijnen bij elkaar komen. En Murakami zou Murakami niet zijn als hij niet allerlei juweeltjes van zijsprongen maakt die uiteindelijk toch weer bij de grote verhaallijn blijken te horen. Kortom, weer een razend knap magisch realistisch boek en dit is pas boek 1. Ik verlang nu al naar de delen 2 en 3.

Terug naar de lijst met boekrecensies

505. Dick Swaab - Wij zijn ons brein

Dick Swaab is al ruim 40 jaar betrokken bij hersenonderzoek: begonnen als student geneeskunde, daarna ruim 30 jaar directeur van het Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, dat op de twee verdiepingen onder dat van mijn werk gelegen is. Dus zag ik professor Swaab regelmatig rondlopen, hoog tijd om eens te lezen waar ze zich zoal de afgelopen decennia mee bezig gehouden hebben. En dat is heel wat... Het boek heeft niet voor niets als ondertitel "van baarmoeder tot Alzheimer": hersenen hebben op ons hele leven invloed, van voor de geboorte tot aan de dood. Swaab laat zien wat er de laatste decennia allemaal aan kennis bijgekomen is en dat is niet gering. De invloed van de genetica en het gedrag van je moeder op de ontwikkeling van de hersenen heeft verstrekkende gevolgen voor je hele leven: je seksuele oriëntatie, de mate van agressie die je uitstraalt, diverse psychische problemen zoals depressie, autisme en schizofrenie, de kans op Alzheimer, je reacties op stress en ga zo maar door. En met die wetenschap komen er ook betere behandelingsmogelijkheden.

De hersenen zijn natuurlijk een uitermate fascinerende "black box", die echter de laatste tijd iets grijzer geworden is: we snappen iets beter wat er gebeurt en waarom het gebeurt. Swaab beschrijft met het nodige cynisme en met flink wat humor de ontwikkelingen en hun gevolgen. Enig minpuntje van het boek is dat het voortkomt uit zijn NRC columns, waardoor er soms bijna letterlijke doublures in de tekst zitten.

Terug naar de lijst met boekrecensies

506. Haruki Murakami - 1q84 boek 2

We volgen in boek 2 de avonturen van Tengo en Aomame verder. In boek 1 was het nog niet duidelijk wat de twee met elkaar gemeen hebben, maar inmiddels is dat duidelijk en groeien de twee verhaallijnen naar elkaar toe. Tengo heeft geholpen bij het herschrijven van "Een pop van Lucht" en het boek wordt een regelrechte bestseller. Hij krijgt een beurs van 3 miljoen yen aangeboden door een morsig mannetje van een onbekende organisatie en voor dat geld hoeft hij niets te doen. Tengo vertrouwt het niet en hij besluit de beurs af te wijzen, waarna er verkapte bedreigingen aan zijn adres volgen. De eigenlijke schrijfster van het boek, Fukaeri, is een tijd lang zoek geweest maar duikt weer op en settelt zich in zijn huis. Inmiddels is ook Tengo erachter gekomen dat hij in een soort parallelle wereld leeft, 1q84 met twee manen. Hij gaat op zoek naar zijn jeugdliefde Aomame, maar kan haar niet vinden.

Ondertussen maakt Aomame zich op om de leider van de sekte te doden omdat hij seks heeft gehad met jonge kinderen. Het verhaal neemt een verrassende wending als blijkt dat de Leider het plan doorziet, maar er geen bezwaar tegen maakt. Sterker nog: hij stelt Aomame een ruil voor waarbij het leven van Tengo gespaard kan worden als ze hem een snelle dood bezorgt. Nadat ze haar keuze gemaakt heeft moet Aomame zich schuilhouden en concentreert ze zich op het vinden van Tengo

En ondertussen zij er allerlei juweeltjes van zijlijnen, zoals het verhaal over het kattenstadje, het gesprek van Tengo met zijn dementerende vader en de keiharde, zachtaardige, homoseksuele bodyguard van de Oude Dame. Er valt bij Murakami altijd wel wat te genieten. Toch is dit een beetje een tussenboek: deel 2 van een trilogie, de eerste spanning is eraf en de spanning van het eindspel is nog niet begonnen. Ben benieuwd naar boek 3...

Terug naar de lijst met boekrecensies

507. Haruki Murakami - 1q84 boek 3

We volgen Tengo en Aomame verder in hun speurtocht naar de waarheid en naar elkaar. Maar in deel 3 komt er een derde hoofdpersoon bij: Ushikawa, privé-detective in dienst van de sekte die zowel Tengo als Aomame moet zien op te sporen omdat zij de sleutel zijn tot het verdere succes van de sekte. De inmiddels zwangere Aomame -die nog steeds ondergedoken zit- heeft hem echter door. Zij schakelt de bodyguard in om Ushikawa uit te schakelen, want hij is inmiddels Tengo op het spoor en ontzettend dicht in de buurt van Aomame gekomen. En ondertussen fantaseren zowel Tengo als Aomame hoe het zal zijn om weer samen te zijn. Aan het eind van het boek heeft Aomame een ingenieuze manier uitgedokterd om uit 1q84 terug te keren naar 1984, waarbij ze zowel de sekte van zich af zal schudden als Tengo voor haar winnen. En zo eindigt het boek zoals het begonnen is...

Een hele mooie trilogie met (gek genoeg) het eerste deel als sterkste deel. Maar zoals altijd: prachtig geschreven door een rasverteller met hele mooie, magisch-realistische zijlijnen. Het wachten is weer op de volgende Murakami.

Terug naar de lijst met boekrecensies

508. Peter Carey - Parrot and Olivier in America

At the beginning of the 19th century, an unlikely couple travels to the Unites States: Olivier-Jean-Baptiste de Clarel de Barfleur de Garmont is a member of the old French aristocracy, and as such is not certain of his life in Napoleontic France. Parrot is the son of an English printer, who, after the printing house where his father works goes up in flames, is "saved" by another member of the French aristocracy, who sends him along with Olivier as his valet and protector. With their different backgrounds they both start afresh in the USA. Olivier is celebrated and invited everywhere as Americans then -as now - are very impressed by royalty and aristocrats. Parrot and his girlfriend ahve to dig out a living, something that is not always easy. Parrot is very loyal to Olivier and helps him out of quite a lot of awkward situations, but in the end he decides to start his own business. Olivier falls in love with a member of the nouveau riche. When he asks the girl to marry her, she automatically assumes that he will take her to France, where she would live as a true member of the aristocracy, something which is impossible for Olivier, who cannot only go back without risking his life, but also is appreciating the new freedom he found. When the girl realizes that she is not going to France she abruptly ends the relationship.

A book about opportunites and how to take or miss them. Parrot, with his harsh background and multiple skills is actually much better at coping with the new freedom and grabbing the opportunities that come along than Olivier, who remains caught in his stiff aristocratic upbringing. A nice book te read as it tells the history of two individuals from childhood onwards and also changes perspective every few chapters, making you see the situation from different angles.

Terug naar de lijst met boekrecensies

509. Hans Keilson - Het leven gaat verder

De familie Seldersen (vader, moeder en tienerzoon Albrecht) hebben een kleding- en stoffenmagazijn in een kleine stad in het Duitsland van net na de Eerste Wereldoorlog. Vader en moeder Seldersen runnen de zaak al 25 jaar en ze hebben er altijd redelijk van kunnen leven, maar de geschiedenis begint hun in te halen: er komen steeds modernere en grotere winkels in de straat en in het naoorlogse Duitsland nemen door de schuldbetalingen de armoede en werkloosheid schrikbarend toe. De familie wordt steeds verder in een hoek gedreven, vader Seldersen moet de meest ingenieuze trucs uithalen om zijn hoofd boven water en zijn schuldeisers tevreden te houden en ondertussen weet zoon Seldersen niet echt wat hij met zijn leven aanmoet. Hij besluit in Berlijn rechten te gaan studeren, maar omdat daar eigenlijk geen geld voor is moet hij eerst bijles geven en als ook dat ophoudt wordt hij muzikant. Dat betekent iedere avond/nacht optreden, waardoor hij niet meer aan studeren toekomt, maar hij heeft tenminste een inkomen. En langzaam maar zeker zie je iedereen ten onder gaan: Albrechts best vriend pleegt na een aantal mislukte avonturen zelfmoord, de één na de andere leverancier gaat failliet en uiteindelijk delft ook de winkel van de familie Seldersen het onderspit.

Geen vrolijk boek, wel een heel goede beschrijving van de achtergronden die leidden tot de opkomst van het nationaal-socialisme. Geschreven in 1933 door de toen pas 24-jarige Hans Keilson, die overleed terwijl ik het boek aan het lezen was (geen verband hoop ik). Er was eigenlijk maar één minpunt en dat was dat het perspectief in het boek erg vaak veranderde, soms meerdere keren in een paragraaf: het begon met "vader"vanuit het perspectief van de zoon, dan werd het Seldersen vanuit het perspectief van de verteller en dan weer terug naar de zoon. Of het een vertaalslordigheid, een slordigheid van de schrijver of een bewuste keuze van de schrijver is weet ik niet, maar het stoorde me wel. Het doet echter geen afbreuk aan het verhaal op zich, dat met zeer veel inzicht geschreven is.

Terug naar de lijst met boekrecensies

510. Bill Bryson - At home

Bill Bryson is well known for his travel books. This time he decides to stay closer to home. Literally, that is: he looks at history from the perspective of his own house, an old Norfolk rectory build in 1851. By moving from room to room he takes on such diverse subjects as clothing, dying, gardening, sex, eating (both habits and food) and a lot more things. And he shows the relation that these seemingly everyday occrrences have with the great events in history, from Columbus discovering America to the Industrial Revolution, the independence of the USA and England selling opium to China. All in all he is able to squeeze 632 pages of both useful as well as ridiculous facts out of his house and into a book.

I love Bryson's book and this one is again funny. But one gets a bit overwhelmed with all the facts and the humour is slightly more tongue in cheek than in his other books. Still, it is a very easy book to read and some information does stick.

Terug naar de lijst met boekrecensies

Voor reacties (anti-spam: verwijder XX uit adres)

Door naar de volgende 30 boekrecensiesTerug naar de vorige 30 boekrecensiesTerug naar de lijst met boekrecensies